De 7: 25/09 | Chef Politiek Jasper D'hoore kijkt naar de week | 'Volgende Vlaamse regering moet ambities hoger leggen' | 'Premierbonus is voor Open VLD deze keer eerder malus'

Je dag start je met de Zeven, je avontuur als zelfstandige met Asserta.

Surf naar asserta.be en ontvang meteen je ondernemingsnummer.

Welkom bij de Zeven van de Tijd.

Elke dag om 7 uur. Onze blik op de zaken in 7 punten.

Dit is Bert Rijmen.

Goeiemorgen, het is maandag. Dan blikken we in de Zeven altijd vooruit.

Naar de rest van de week doen we dat met Jasper Doren, chef politiek en economie,

hier bij de Tijd. Goeiemorgen Jasper.

Goeiemorgen Merth.

Je komt als geroepen Jasper, want het is een stevige politieke agenda deze week.

We beginnen met de septemberverklaring van de Vlaamse regering vandaag.

Wat is er al gelekt over het begrotingsakkoord dat daarbij hoort?

Afgelopen weekend waren er ook voorzittersverkiezingen bij OpenVLD.

Om ongenaar heeft het gehaald, maar de manier waarop heeft veel protest uitgelokt.

Al dat de liberale duur komen te staan, en verder krijgen we nog inflatiescijfers voor België en Europa.

En is het uitkijken naar bedrijfsresultaten, onder andere bij Nike, Biokartys en Kolderuit.

Het is maandag 25 september. Welkom.

De vierde maandag van september is het vandaag, en dat betekent dat de Vlaamse regering dan

met de jaarlijkse septemberverklaring komt in het Vlaamse parlement.

In de aanloop daarnaartoe was het toch spannend of de coalitiepartners het eens zouden worden over de begroting.

Het grootste tussenpunt was hoeveel extra geld er moet komen voor de kinderopvang.

Maar zaterdagavond, zo'n beetje pal in het midden van het weekend, zijn NVA, CDNV en OpenVLD

dan toch tot een begrotingsakkoord gekomen.

Vandaag zal de minister-president Yangaan Bondan de inhoud van dat akkoord voorstellen.

Jasper, je bent wel al een en ander te weten gekomen.

Ja Bert, Yangaan Bonden wilde de primeur graag voor het Vlaamse parlement houden.

En eigenlijk had er niks naar buiten mogen komen, maar je weet hoe dat gaat.

Onze collega Dan Bleus, die de Vlaamse regering goed volgt, heeft zijn best gedaan.

En daardoor hebben we nu zicht op de grote lijnen van het akkoord.

Centraal in de gesprekken stond meer geld voor de kinderopvang.

CDNV had daar een strijdpunt van gemaakt.

Al heeft er wel bij alle partijen besef dat na al de schrijnende verhalen uit de sector er iets moest gebeuren.

Er zal ze 270 miljoen euro extra worden uitgetrokken voor meer en betere kinderopvang.

En zoals dat gaat in ons land, willen ook andere partijen dan een trofee hebben waar ze mee kunnen uitpakken.

Op vraag van OpenVLD wordt de Jobbonus een extra premie voor wie een laag loon heeft uitgebreid.

Veel experts oordeelen dat het niet echt helpt om mensen aan het werk te krijgen, maar laat dat vooral de pret niet drukken.

En voor de NVA was het belangrijkste dat het akkoord er is en dat de septemberverklaring van Jan Bond kan doorgaan.

Vorig jaar was er grote onenigheid over de kinderbijslag en moest die worden uitgesteld.

En de Vlaamse sinalisten vonden het ook belangrijk dat de begroting op koers blijft naar een evenwicht in 2027.

Ik hoor je allemaal bedragen noemen, investeringen, ook dingen die de scheld gaan kosten, Jasper.

En had het over een tekort van 3 miljard euro op die Vlaamse begroting, wordt er ook geschrapt in de uitgaven?

Ja, maar opvallend is misschien wat er niet gebeurt.

Vrijdag klonker dat er gekeken werd naar de dienstchecks.

Een check voor een uur hulp in het huis houden kost 9 euro en na fiscale aftrek zelfs maar 7,20 euro.

Nu, ja, dat is de prijs van een glas wijn op restaurant, zo weinig dat er zelfs studenten zijn met een moedshulp.

En daarom klinkt al jaren droep om die prijzen te verhogen.

Maar uiteindelijk is er niks veranderd omdat de Vlaamse regering bang is om richting de verkiezingen van 2024

de Vlaamse middenklasse voor het hoofd te stoten.

Wat er wel gebeurt, zijn ingrepenen op de loonkostenkortingen die bedrijven krijgen als werknemers die dicht bij een pensioen staan aanwerven.

Dat zou zo'n 100 miljoen euro opleveren.

En verder denk ik dat de trucken van de voorgaan worden toegepast om de rekening te doen kloppen.

Een onderbenutting van budgetlinks, wat geschaf rechts.

En dan zou het budget op orde moeten staan.

Dus op koers moeten zijn richting een evenwicht in 2027.

Op papier dan toch?

Ja, op papier.

De betere creatieve boekhouding is dat dan...

De details straks in die speech van Jan Bonn, Jasper.

Je kan ook zeggen, het is toch al een prestatie dat die verklaring er is.

Vorig jaar was dat niet het geval.

Een kleine krizette, zeg maar.

Een beetje blamage ook voor Jan Bonn die toen die verklaring moest uitstellen.

Toch wel belangrijk nu, voor dat immagen ook van hem,

dat die Vlaamse regering daar toch wel in is gesloten.

Ja, een blamage.

Dat werd de tijd zo aangevoeld.

Ik denk eigenlijk dat er nog maar weinig mensen zich herinneren.

Wat belangrijker is dan die dagelijks politieke spelletjes, zeg maar, zijn de resultaten.

En de Vlaamse meerderheidspartijen zullen dat wel zeggen,

dat het regerakkoord grotendeels is uitgevoerd.

En dat Vlaanderen er goed voor staat.

Maar bij mij laat die legislatuur toch een wat vrangesmaak achter.

Vlaanderen is een Europese topregio.

En zou er alles aan moeten doen om dat te bestendigen.

Maar het loopt toch daarbij vaak mis.

Ja, veel problemen die we hebben zitten op federaal niveau.

Maar of het niet over stikstof, het Vlaam zonderwijs.

Of het activeren van nieuwkomers gaat.

Vlaanderen kan eigenlijk veel beter.

En een volgende Vlaamse regering mag het ambitie-niveau toch echt wel wat opkrikken.

Tom Ongena is zaterdag verkozen tot nieuwe voorzitter van OpenVld.

Maar het is niet zonderslag of stoot gebeurd.

Er was veel kritiek op die voorzittersverkiezingen.

Omdat er enkel fysiek gestemd kon worden door leden die zaterdag ook effectief aanwezig waren

op een congres in Brussel niet online te stemmen.

Dus daarvoor moest er zelfs voor één keer afgeweken worden van de partijstatute.

Ongena heeft na afloop ook gereageerd op die kritiek.

We hebben die bladzijden nu omgedraaid.

We kijken nu vooruit.

We gaan nu vooral hard werken om onze partijtruc bovenop te krijgen,

zodat we terug aan de kant kunnen gaan staan.

Meer nog aan de kant gaan kunnen staan van de mensen die werken in ons land.

Initiatief nemen, die ondernemen en zorgen dat we maatregelen nemen

zodat we die mensen vooruit kunnen helpen.

En we gaan nu volop door samen met de leden,

samen met onze mandataren, samen met de premier.

Hij wil dus aan de slag.

Jasper Hoek, kijk jij daar, die voorzittersverkiezingen.

En wat betekent hij ook voor de toekomst van OpenVld?

De man die van de partijtop moest winnen heeft gewonnen.

En dat is misschien dan ook het enige waar het blauwe establishment zich aan kan optrekken.

De manier waarop de verkiezingen werden georganiseerd,

dat was niet vrij.

Nadat Egbert Lachaarte in juni had aangekondigd

dat hij zou opstappen, werd ongenaar in zijn plaats gezet.

Eerst zouden er geen verkiezingen komen.

Dan wel, maar geen echte voorzittersverkiezingen,

waarbij alle leden kunnen stemmen.

Maar het ging over een congressverkiezing,

waarbij enkel wien naar Brussel afzakten, zich kon uitspreken.

Vanuit de partijbasis klonk best wel wat kritiek,

ook vanuit de parlementaire fracties.

Want voor een partij die al kant met het imago van een partij te zijn van de zonen en de dochters van,

is dat allemaal toch heel vervelend.

Bij de partijtop, je hoorde ongenaar ook net,

wordt toch schoor voeten toegegeven dat het allemaal beter had gekund.

En ongenaar zelf, die helde uiteindelijk net iets minder dan 60% van de stemmen.

Vincent Stuur, toch geen bekend kopstuk, deed het met 30% verrassend goed

van een sterk mandaat voor ongenaken.

Dus daar kun je bezwaarlijk van spreken.

En als jullie nog zou zeggen dat OpenVLD de wind in de zeilen heeft,

zou je kunnen zeggen passant, maar de partij peilt op 8,5%.

Het premier schap van de CRO moest een bonus opleveren,

maar ik vrees dat je op dit moment vrouw moet spreken van een elektrale malus.

En dan is er ook nog niet zo over Els Ampe, Jasper,

Brusselse politica die zaterdag uit de partij is gestapt,

uit onvreden voor die voorzittersverkiezingen.

Een groot verlies voor OpenVLD, Jasper,

zat al langer een beetje reputatie van Anfant Herrieble.

Ja, Els Ampe staat nu niet meteen bekend als het meest gemakkelijke,

maar je moet hier toch wel gewoon vaststellen dat ze duwden waar het pijn doet.

Of dat de partij echt helpt.

Dat is een andere zaak, ik denk het niet.

Nu, Ampe is één van de zes Brusselaars die in het Vlaams Parlement zetelen.

Van alle Brusselaars, overal de partijen, haalden ze de meeste stemmen in 2019.

Maar met zes van de 124 zetels in totaal is het elektrale belang van Brussel

beperkt. OpenVLD heeft één zetel.

In het allerslechtste geval verlies ze er dus één.

Een ramp is dat niet, maar het blijft natuurlijk wel vervelend.

Naar de buitenlandse politiek dan woensdag is er in Amerika

tweede debat tussen de Republikeinse presidentskandidaten.

5 november volgend jaar zijn er immers presidentsverkiezingen.

Eerst moeten de Republikeinen via voorverkiezingen nog bepalen

wie de tegenstander wordt van de huidige democratische president Joe Biden.

Opvallende afwezige tijdens de debat nu woensdag is ex-president Donald Trump.

Die stuurt zijn kat, net als bij het eerste debat trouwens.

Is hij dan zo zeker van zijn stuk jasper?

Het korte antwoord?

Ja.

Het recente peilingen blijkt of dat 55% van de Republikeinen wil

dat hij het opneemt tegen Biden.

De eerst volgende kandidaat, Ron De Santis, de gouverneur van Florida,

houdt maar 13%.

Door zijn kattensturen onthoofd Trump het debat.

Hij vermijdt dat zijn uittagers zich op zijn kap kunnen profileren.

Het doet daarmee een goede zaak, denk ik.

Trump rigt nu al zijn ogen op de race tegen Biden.

In plaats van aan het debat deel te nemen,

trekt hij naar Detroit om er zijn steun te betuigen

aan de stakende werknemers in de autoindustrie.

Nu Trump heeft niks met vakbonden.

Hij stond ook niet echt bekend als een gulle werkgever.

Maar hij aast natuurlijk wel op bestemmen van de arbeiders

in de belangrijke swingstates in de Midwest.

Veer.

Nog andere verkiezingen, jasper, die in Slovakije nu zaterdag.

Waarom zijn die zo belangrijk volgens?

Zonder een Slovak te willen beledigen.

In verkiezingen in Slovakije zijn we doorgaans even geïnteresseerd

als in een citytrip naar Bratislava.

Niet dus.

Maar dit jaar is toch een beetje anders.

De sociaaldemocraten worden naar verwachting de grootste partij.

En hun boegbeeld is de voormalige premier Robert Fico.

Die naam doet bij vele, wel ik nog een belletje rinklen.

Hij is een autoritaire populist die behoorlijk anti-Amerikaans

en eigenlijk pro-Russisch is.

Zijn verkiezing kan er toe leiden

dat ze het pro-Russische kamp binnen de Europese Unie

en dus dan het kamp dat zich vragen stelt

bij de onverwaardelijke steun voor Ukraine in de oorlog.

Dat dat kamp sterker wordt.

Vooral ze nog zit, de Hungarse premier Viktor Orbán

nog alleen in die hoek.

Maar nu de verkiezingen in Polen aantocht zijn,

daar discussie is over hoe Ukraine zich aandat land binnenkomt,

is de toon in Polen aan het veranderen.

En Slovakije kan daar nu bij komen als eerder kritisch Ukraine land.

Dan weer naar België, want aan het einde van de maand

is het ook altijd uitkijken naar een update over de inflatiedonderdag

om precies te zijn publiezeerd.

Stadbel-Inflatiescijfer vol ons land.

Vrijdag volgen dan de inflatiescijfers voor de eurozone.

Het wordt dus duidelijk in principe hoeveel duur er het leven weer is geworden.

Economen verwachten dat de Europese inflatie rond de 4,5% zit.

Dat is minder dan die 5,2% van augustus.

Nog in België zouden we het nog beter doen.

Daar zou bij ons de inflatiezakken van 4 naar 3%.

Dat is een goede evolutie, Jasper.

Raakt dat inflatiebeest stil aan wat getemd?

Zeker in vergelijking met de inflatiepiek van meer dan 10% van vorig jaar

zijn dat op zich bemoedigende cijfers.

De centrale banken mecken op een inflatie van 2%.

En dat is ook echt wel nodig om die prijzen naar beneden te krijgen,

want samen met migratie is inflatie een van de onderwerpen

die de mensen het meest zorgen maken.

Het ongenoegen over dure winkelkar en hoge prijzen aan de pomp zijn politiek dynamiet.

Daarom doen de centrale banken er met een renteverhoging in

ook alles aan om die inflatie onder controle te krijgen.

Ik noem het bemoedigende cijfers, maar we zijn er toch best niet te gerust op.

Zeker als je het spel ziet met Rusland en Saudi-Arabië

die proberen die olieprijzen hoog te houden.

Die prijzen dreigen daardoor te stijgen,

maar daardoor dreigt die inflatie ook weer de andere richting uit te schieten.

Dus we hebben ons schapjes nog niet op het drogen.

Deze dag maakt ook nog altijd wat bedrijven hun halfjaarscijfers bekend.

Bonderdag verwachten we bijvoorbeeld de resultaten van sportmerk Nike

en morgen die van het mechelse bio-kart is.

Specialist is dat in medische zak laboos.

Woensdag dan staat er een algemene vergadering op de agenda bij Kolruid.

Grote vraag, daar is of de supermarktketen de prognose voor 23-24 zal verhogen.

Wat speelt er daar precies?

Sommige analisten hebben die prognose nu extreem conservatief genoemd.

De verwachting is dat de winst hoger zal liggen dan eerder geraamd.

Als chef-politiek ben ik niet de grote kolruitsspecialist derd,

maar ik vind het wel heel boeiend wat er in de supermarktsector gebeurt.

Is het ons steeds meer opschijven naar een Nederlands model met kleinere buurt-supermarkten

die ook zaven zijn en het weekend open zijn?

Uiteindelijk is ook die evolutie die schuil gaat achter de grote onrust bij de lijzen.

De vakbonden hebben moeilijk met die flexibiliteit.

Zeker als die nog eens gepaard gaat of zou gaan met slechtere loon voorwaarden.

Je merkt dat Corehead bijvoorbeeld met zijn OK en sparzaken.

Ook die richting uit gaat van meer flexibiliteit.

En de recente overname van match en smash past ook in dat kader.

En dan nog iets op jouw planning.

Alvast Jasper, komende zondag.

De halve marathon van Brussel, 21 kilometer lopen.

Ik word wel moe van eraan te denken.

Ben je er klaar voor?

Dat zou je nog eens goed doen Bert.

In mijn vrije tijd loop ik al eens een loopwedstrijd.

Afgelopen weekend heb ik een wedstrijdje gelopen in mijn hometown.

Dat was maar vijf kilometer.

Komend weekend wag ik mij dus aan de halve marathon.

De aankomst ligt trouwens aan het atonium Bert.

Dat is bij jouw en de buurtijd.

Je kunt komen kijken.

Ik zal komen kijken.

Die vijf kilometer wil ik nog eens proberen.

Hoogteit om deze de zeven af te sluiten.

Dank je wel Jasper Doren voor je inzichten.

Graag gedaan Bert.

Doe je alvast een fijne dag en tot morgen.

Dit was de Zeven met Bert Rijmen.

Productie door Lara Drossaard.

Van op de redactie van de tijd.

Een recensie in je favoriete podcast-app doet ons veel plezier.

Heb je feedback?

Stuur het gerust naar podcastatijd.be.

Morgen zijn we weer.

Tot dan.

TV Gelderland 2021

TV Gelderland 2021

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.