De 7: 20/10 | Eén op drie zelfstandige supermarkten maakt verlies | Hoge rente VS houdt wereldeconomie in houdgreep | Is er genoeg gas deze winter?

Bij NN verstaan we zelfstandigen als geen ander.

Zeg jij, ik heb het te druk om het nieuws te lezen, dan zorgen wij dat je de 7 hofdpunten kan horen.

Start je dag gerust met NN en de 7.

De dagelijkse podcast van de tijd.

Welkom bij de Zeven van de Tijd.

Elke dag om 7 uur.

Onze blik op de zaken in 7 punten.

Dit is Bert Rijmen.

Goedemorgen.

Eén zelfstandige supermarkt op 3 maakt verlies.

De coronajaren, waarin we lekker in de buurt gingen winkelen, lijken voorbij.

De Afrikaanse lange termijnrente vlift met 5 procent.

Onze expert ligt uit hoe dat komt en wat de gevolgen zijn.

En met de winter voor de deur maken we de balans op van de Europese energievoorraden.

Zijn we er klaar voor?

Of moeten we toch nog een slag om de arm houden en de verwarming een graadje lager zetten?

Het is vrijdag 20 oktober.

Welkom.

De Zeven van de Tijd.

Eén op de drie Vlaamse supermarkten van een zelfstandige ondernemer heeft in 2022 verlies gemaakt.

Voor corona was dat nog iets minder dan één op de vijf.

Blijkt uit een analyse van zelfstandige organisatie Unison.

Retail expert bij de tijd Jens Kardinaas.

Goedemorgen.

Goedemorgen Bert.

Dus hier al vaker gezegd Jens.

In de Zeven vorig jaar hebben heel wat bedrijven moeten afrekenen met oplopende energie, personeeskosten,

ook door die automatische loonindexering.

Is dat ook zo voor de winkels van zelfstandige ondernemers of is er daar meer aan de hand?

Ja, daar is wel een meer aan de hand natuurlijk want zelfstandige winkeliers moeten zich

ook houden aan de regels die soms worden opgelegd door de supermarketes.

Zo is er eigenlijk weinig vrijheid om de prijzen eigenhandig te verrogen voor een zelfstandige

en een nieuwe contract, dus nieuwe samenwerkingen met supermarkten, wordt dat vaak zelfs verboden

om boven een bepaalde maximumprijs te gaan die dan opgelegd is door de supermarktketen.

Dat vreet aan de winst natuurlijk Jens.

Wat zegt dat nu over de context waarin en keten als de lijzen die omschakeling is aan

het maken naar zelfstandige uitbaarden?

Wel, zelfstandige ondernemers worden steeds belangrijker.

Hun marktaandeel wordt steeds groter doordat er steeds meer zelfstandige winkeliers bijkomen.

Maar tegelijk zien we toch ook een groeiende klacht vanuit de sector die zegt van de

winst vanuit de sector die zegt van ja, kijk, we worden eigenlijk te veel of meer en meer

beperkt door de supermarketes.

Dit zijn cijfers over 2022 Jens, kunnen we ook al iets zeggen over dit jaar?

Koloruit bijvoorbeeld heeft gezegd dat zijn winst dit jaar wel ligt met meer dan een helftval

stijgen, is zo'n kentering ook de verwachte bij de zelfstandige?

Al ligt wel, ik denk dat voor ook voor hen het huidige boekjaar comfortabeler is dan 2022.

We zien de prijzen in de supermarkten stijgen of we zagen die stijgen de afgelopen maanden.

Maar toch horen we bij Unizo en bij zelfstandige ondernemers dat ze eigenlijk al jaren kampen

met een prekerderen situatie wat winstgevendheid betreft en Unizo stelt dat heel wat zelfstandige

eigenlijk al jaren niet beschikken over de middelen om te investeren in wat zij noodzakelijk

zien namelijk deurzaamheid en digitalisering.

Dank je wel Jens.

Graag gedaan.

President Joe Biden heeft in een televisie toespraak aan het Amerikaanse congres gevraagd

om extra miljarden vrij te maken voor Israël en Ukraine.

De grote bedragen zijn volgens Biden nodig om het leiderschap van de VS in de wereld in stand te houden.

American leadership is what holds the world together.

American alliance is what keeps us, America safe.

American values are what make us a partner that other nations want to work with.

To put all that at risk if we walk away from Ukraine, we turn our backs on Israel.

It's just not worth it.

Biden zijn niet om hoeveel geld het precies gaat maar scisculeren bedragen van zo'n 100 miljard

dollar 60 daarvan zou naar Ukraine moeten gaan en 10 naar Israël.

De rest zou onder andere horen ingezet in Taiwan.

In al die conflicten is er volgens Biden sprake van een bedreiging van de democratie en de

VS moet die blijven verdedigen.

En tussen staan er aan de grens tussen Egypte en Gaza vrachtwagens met noodhulp klaar

om de Palestijnse gebieden binnen te trekken dat zou in de loop van de dag moeten gebeuren.

De Egyptische president Alsisi zegt nog te wachten op de garantie dat de hulpverleners

niet zullen worden beschoten en vraagt om een humanitair staakt het vuur.

De Amerikaanse 10-jaarsrente is gestegen naar om en bij de 5 procent.

Het is geleden van 2007 dat Washington zoveel rente moet betalen om voor een periode van

10 jaar geld te lenen.

En dat blijft niet zonder gevolgen.

De 10-jaarsrente in de VS is de wereldwijde referentie voor lange termijncredite.

Goeiemorgen Wouter Vervennen.

Goeiemorgen.

Redacteur beleggen hier bij de tijd Wouter hoe valt die stijging van de 10-jaarsrente naar

die 5 procent te verklaar?

Wel, er zijn verschijnen redenen voor.

Eén reden die al een tijdje speelt is dat de Amerikaanse centrale bank heeft duidelijk

gemaakt dat zij de beleidsrente nog een lange periode hoog zal houden.

En vetvoorzitter Jerome Powell heeft gisterenavond nog gezegd dat het mogelijk is dat er nog

een renteverhoging komt als de Amerikaanse economie heel sterk blijft.

Recent is ook de bezorgenheid over de overheidsfinanciën in de VS en de staten toegenomen.

Vorige week is er een veiliging van Amerikaanse overheidspapier nogal moeizam, nogal stuf verlopen.

En woensdag bleek uit nieuwe cijfers dat China zijn portefeuille Amerikaanse staatsobligaties

verder heeft afgebouwd.

Wat is nu gevolg Wouter?

Want ja, zoals we zeiden al een hele poos geleden toch, dat het zo hoog stond.

Het concrete gevolg is natuurlijk dat geld lenen, dat dat duurder wordt.

Dus zowel voor gezinnen, voor bedrijven als voor de overheid, zeker in de VS wordt ook

een deel van de consumptie gefinancierd door opkrediet.

Dus ja, Amerikanen gaan wel wat minder consumeren, investeringskredite worden duurder.

Ja, dus al een negatieve impact hebben op de investeringen en de economische activiteit.

Een Europese lange termijnrent is Wouter die volgen doorgaan, de schommelingen van die

Amerikaanse rente, dat zal dan ook nu opnieuw gebeuren.

We hebben dat gisteren inderdaad opnieuw gezien, dus voor de middag volgde de Europese lange

termijnrente de stijging in de VS, na de middag is ze dan wel wat teruggevallen.

Maar ja, er zijn natuurlijk gewijkenissen tussen de Europa en de VS, niet alleen de VS, maar

ook landen als Frankrijk, Italië, België, ja, worstelen ook met grote begrotingstekorten.

En de aandelenmarkten voelen dat ook, al was de lange termijnrente nu niet de enige

factor die heeft bijgedraad tot de daling van de beurs in Europa, ook een aantal tegenvallende

bedrijfsresultaten, ja, en de geopolitieke onzekerheid, de oorlog tussen Israel en Hamas,

dat hoog ook op het beursklimaat in Europa. Dankjewel Wouter.

Geweld gedaan.

De winnaars van die hogere rente zijn de spaarders natuurlijk.

En hoewel de spaarente in ons land maar met mondjesmaat stijgt, zien we dat toch steeds

meer Belgen hun geld, elders parkeren.

De landgenolte dat een aanvraag heeft gedaan om een spaarrekening af te sluiten, is tijdens

de eerste negen maanden met 40 procent gestegen, vergelijken met dezelfde periode vorig jaar,

dat blijkt nog uit cijfers van de sectorfederatie van de banken Febelvij.

Vier.

We blijven nog even in de VS, want president Joe Biden ontvangt vandaag vier Europese leiders

voor een top tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Voorkennis.

Normaal gezien wordt de Unie vertegenwoordigd door commissievoorsitter Ursula von der Leyen

en de voorzitter van de Europese Raad Salemischel, naar die zijn al langer niet meer onspeaking

terms, zelfs samen het vliegtuig nemen zat er niet in.

Van der Laaie kreeg vorige week kritiek van heel wat lidstaten met haar bezoek en drukkelijke

steun aan Israel, buitenlandbeleid, dat is iets voor de Europese vertegenwoordigers

Gossie Borel zei de de critici toen en inderdaad die is ook nu mee naar Washington, net als

vicecommissie voorzitter Vera Jurova, waarover ze het gaan hebben over Gaza en Ukraine ongetwijfeld

maar ook over Staal, Europa wil namelijk af van de tarieven die Bidens voorganger Trump

heeft ingesteld.

Hopelijk weet Ome Joe wie hij waarvoor moet aanspijken.

De winter staat voor de deur en dan steken de energie-vragen weer de kop op, hoe zit

het met de bevoorrading van elektriciteit, gas en ook olieproducten, moeten we de thermostaat

wat lager zetten, kunnen we opnieuw een vast energiecontract afsluiten of moeten we nog

een beetje wachten.

Energieexpert hier bij de tijd David Adriaan heeft zich nog maar eens in het onderwerp verdiept.

Goeiemorgen David.

Goeiemorgen Bert.

Om te beginnen, de eerste belangrijke vraag, hoe zit het met die gas voorraden David, want

ja daar hangt veel van af natuurlijk.

Ja sinds de zoon, maar daar hebben we eigenlijk al heel goed nieuws over, de voorraden zaten

toen bijna vol en op dit moment zijn ze eigenlijk op 98 procent, dus zo met als vol is eigenlijk

de beste positie die we kunnen hebben om de winter in te gaan, natuurlijk zijn die voorraden

niet zalig makend alleen, dus er zijn eigenlijk maar goed voor 30 procent van de Europese bevoorrading

tijdens de winter, dus er zal nog steeds een grote aanvoerde van gas uit bijpleidingen

uit landen als Norwege en heel veel LNG scheepen moeten toekomen om te zorgen dat we de winter

aardgas nog gaan hebben.

En dan gaat het over de alternatieven die Europa gezocht heeft sinds de oorlog in Ukraine

en die ban op Russisch gas, nu komt er nog eens conflict in Gaza bovenop, een regio

met heel veel olie producerende landen, ook gasdeferanciers met Qatar, wat zijn de geopolitieke

risico's deze winter?

Ja het conflict in Gaza zorgt er meteen al voor wat prijstijgingen, dus dat toont dan

dat er wel wat nervositeit is dat het een impact kan hebben op de prijzen, maar het is

afwachten wat daar precies zal gebeuren of het eschaleert of niet.

Wat we ondertussen wel in Europa moeten doen is zorgen dat onze infrastructuur, de

peipeleiding uit Norwege en de invoertermiddels voor aardgas, dat die zeker beschikbaar zijn

tijdens de winter, technische defecten of sabotagen, dat zou heel nadeelig zijn voor

onze bevoerreiling.

Maar zoals je dan net al aangaafde gas voor hadden, dat zit goed op dit moment, de piekende

prijzen liggen ook al even achter ons, ja is het dan nu het moment om toch zo'n vast

energiecontract af te sluiten en ja moeten we deze winter de thermostaat nog graadje

lager zetten?

Ja Europa rekent sowieso op nog wat besparing door gezinnen en bedrijven, om het evenwicht

te behouden deze winter, maar het is ook heel goed voor je eigen portefeuille om te besparen

want ondanks die zware daling van energieprijzen afgelopen jaar zijn de prijs nog heel hoog in

vergelijking met voor de crisis, dus wie bespaart doet zijn portefeuille daar goed mee.

Of je een vast contract moet sluiten nog, dat is een beetje afhankelijk van je eigen

inschatting, wist wel dat de verzekeringspremie surplus dat je betaalt voor een vast contact

wel heel hoog is op dit moment.

Dankjewel David.

Graag gedaan Bert.

De Vlaamse dienst voor arbeidsbemiddeling VDAB en zijn Waalse tegenhanger Forem willen

samenwerken om volgend jaar 12.500 Waalse werkzoekende naar een Vlaamse job te leiden.

Zijn we hier bij de tijd te weten gekomen, de taalgrens is nog te vaak een arbeidsgrens.

Om te beginnen stelt VDAB 25.000 vacatures de beschikking aan Forem, vacatures van werkgevers

die open staan voor anderstalige profielen.

Dat is eerder ook al gebeurd, maar daar stond nooit een actief beleid tegenover.

Dat zou nu anders moeten, zo gaat Forem werkzoekende aansporen om te solliciteren in Vlaanderen.

Als de Waalse regering van Elio di Roupa akkoord gaat tenminste, de Vlaamse regering

aan Bonn is dat al wel, het zou helpen om hier de krapte te verlichten.

Maar bij de Waalse werkgevers steekt het protest op, zij vrezen dat ze hun beste kandidaten

gaan verliezen, zij die Nederlands spreken goed opgeleid zijn of een rijbewijs hebben.

De gewester regering van Elio di Roupa buigt zich vandaag over het optie.

I will survive van Gloria Gaynor, die klassieker is één van de nummers die volgens Universal

en de kleinere labels Concord en APCO moeten aantonen dat de AI-startup en Tropic het

auteursrecht schent. Dat doet hij door zijn chatbot Claude Texte te laten produceren die heel erg

lijken op die van beschermde nummers. Claude gaat bestaande teksten op het internet scrape,

zoals dat heet verwerken zeg maar, om zo zelf muziek teksten op te hoesten.

Maar beschermd materiaal mag je niet zomaar vrij gebruiken, gewoon omdat het op het internet

is terug te vinden, dat vinden Universal en Co. De teksten van Claude zijn volgens hen vrijwel

identiek aan bestaande nummers. Ze hebben nu een rechtszaak aangespannen en bij de klacht

een lijst van 500 nummers gevoegd waarvan het auteursrecht zou zijn geschonden. De

iJs en schade vergoeding van 150.000 dollar per werk komt neer op een totale vergoeding van 75

miljoen dollar. Bedrijf achter de chatbot Claude en Tropic geeft voorlopig geen commentaar.

Naarmee zitten de laatste zeven van de weken weer op, maandag zijn we er weer om met de gast

vooruit te blikken naar de week die komt. Deze keer is dat met economen en stichter van

vermogensbeheerder Econopolis Geert Noels. Maar eerst is er nog het weekend natuurlijk met een

weekendkrant, vol nieuwsanalyse en must read stukken. Chef-weekend Sophie van Lommel weet meer.

Deze zondag zit Giorgia Miloni één jaar op haar droom. Dat is de Italiaanse premier die

fatsoenlijk extreem rechts haar handelsmerk heeft gemaakt. Ze is heel populair, maar heeft ook impact.

We kijken naar de OSINT-beweging Open Source Intelligence. Dat zijn alle internet-detectives

die met beelden op zoek gaan naar de waarheid in een tsunami van deskinformatie rond het

conflict in Gaza. En herinner u dat Umicore begin deze week liefst 680 miljoen subsidies kreeg om

batterijmateriale fabriek in Canada te zetten. Subsidies zijn helemaal terug, maar is dat ook het

juiste instrument om aan industrieel beleid te doen? Dat allemaal en nog veel meer in de

zaterdagkrant lezen die handel zeker ook op tijd.be. Voor straks, fijn weekend en tot maandag.

Tot dan.

Jouw geluk je leven lang en en verzekere en beleggen.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.