De 7: 20/09 | Recordaantal windmolens op land vergund | Peperdure olie en grondstoffen zetten inflatie onder druk | Bouwt Musk een paywall rond X?

Je dag start je met de 7.

Je avontuur als zalstandige met Asserta.

Surf naar asserta.be en ontvang meteen je ondernemingsnummer.

Welkom bij de Zeven van de Tijd.

Elke dag om 7 uur.

Onze blik op de zaken in 7 punten.

Dit is Bert Rijmen.

Goeiemorgen.

Het vereenvoudigde vergunningenbeleid voor windsmolens lijkt zijn vruchten af te werpen.

Er is dit jaar een record aantal dossiers goed gekeurd.

Sinds juni is olie een kwart duurder geworden.

Ook de prijzen van andere grondstoffen zitten in de lift.

Dat kan de inflatie opnieuw doen oplaaien.

En we gaan dieper in op het debat over extra geld voor een kinderenopvang.

Is dat uitsluitend een taak voor een Vraamse overheid?

Of zou de bedrijven en gezinnen ook meer kunnen bijdragen?

Het is woensdag 20 september. Welkom.

De 7 van de Tijd.

Dit jaar hebben al een record aantal windmolens op land een vergunning gekregen in Vlaanderen.

En het jaar is nog niet eens voorbij.

De windmolens die van januari tot en met augustus vergunnt werden,

zijn goed voor ruim 300 megawattstroom tegenover 250 megawatt vorig jaar.

En dan per honderd in 2021.

Dat is een opvallende stijging dus.

Van alle aanvragen die dit jaar behandeld zijn, heeft 80 procent groenlicht gekregen.

Voorbij jaren was dat maar 50 tot 65 procent.

Blijkt uit een analyse van de datacel hier op de redactie.

Olaf Vraaghe is datajournalist hier bij de Tijd.

Goeiemorgen Olaf.

Goeiemorgen Bert.

Je hebt die cijfers bestudeerd.

Er is een duidelijke stijging van het aantal goedgekeurend dossiers, Olaf.

Maar het gaat dus niet om windmolens die al gebouwd zijn.

Nee, dat is wel een belangrijk onderscheid.

Het gaat inderdaad enkel om de dossiers,

dat we niet zeggen dat die windmolens er vandaag of morgen al zullen staan.

En heel concreet gaat het eigenlijk om dossiers die al in 2020, 2021 of 2022 werden ingediend,

waar nu pas een uispraak is overgevallen.

Dat kan in de eerste aanleg zijn,

maar heel veel vaker gaat het nog over beroepsprocedures die werden aangespannen,

waar nu de finale uispraak is gedaan.

Betekent dat ook dat al die vergunne dossiers, al die vergunningen,

effectief soorten stand houden en dat al die windmolens er ook effectief zullen komen,

dat is dan niet zeker.

Want in een deel van de dossiers is er nog mogelijkheid tot het beroep

of ook de projectontwiklaars kunnen zelf beslissen om het molen niet te bouwen.

Maar toch verloop ik die opvallende stijging van het aantal dossiers.

Van waar komt die stijging dan?

Het experte die wijspraken wijzen op een soort van nagoef

na een tijdelijke vergingstop in 2021 na een Europese arrest.

Was er even een luwte en werd er niet zo heel veel beslist

en dan zien we nu een inhalmanuver, dat is een belangrijke verklaring.

Maar die golf is wel stille aan op zijn einde aan het lopen.

Anderzijds wijzen experten die wijspraken op het aangepast beleid,

het versoepelde beleid onder minister Demier,

die van een versnelling in de procedure en een versoepeling in de procedure

voor windmolens toch wel een punt heeft gemaakt.

Het gaat allemaal sneller nu, Olaf.

Maar ja, er is nog een versoepeling van een decreet opkomst.

Gaat het aantal vergunningen voor windmolens dan nog blijven stijgen?

De milieuexperten en de vocaten die wij hoorden,

wij zijn wel op dat het aantal windprojecten misschien wat zal afnemen.

De goede locaties zijn natuurlijk al heel vaak opgebreid.

Maar de kans op succes zal wel vergroten.

Daarnaast zien we ook dat de projecten in omvang wat anders worden

en qua inhoud wat veranderen.

Dus niet meer 8, 10, 12 windmolens in één keer, maar eerder 1, 2, 3, 4 misschien.

En we zien ook een optimalisatie van windparken die al bestonden,

waar het vermogen op bestaande plekken wordt opgekrikt.

Dankjewel, Olaf.

Dat is heel plezier.

2.

De luikse energieleverancier MEGA is sinds kort actief op de Nederlandse markt.

Ze hebben daar nu 70.000 klanten, maar willen op termijn groeien naar een half miljoen.

10 jaar geleden is MEGA begonnen als start-up van 2 squash-vrienden

Thomas Coenen en Michael Corre.

Nu is het met 425.000 klanten de vijfde grootste energieleverancier van ons land.

Nederland is het tweede buitenlandse avontuur.

MEGA is ook al actief in Frankrijk, maar dat bleek een moeilijke markt te zijn

omdat de staat er tarieven heeft opgelegd.

In Nederland liggen de kaarten anders.

Dat is een simpele en meer mature markt.

Door die buitenlandse activiteiten wil MEGA minder afhankelijk worden van België alleen.

In de energiecrisis hebben ze bij ons weer aan 150.000 klanten verloren bij MEGA.

Dat is een van de eerste waar ze toen gestopt met vaste contracten

en hadden ook al snel de voorschotten verhoogd geen populaire maatregelen.

In tussen is MEGA weer aan het groeien.

De energieleverancier verwacht binnen het jaar

opnieuw meer dan 500.000 klanten te hebben en winst te maken.

Op drie maanden tijd is olie een kwart duurder geworden.

Voor het eerst sinds november kost een vateruwe olie meer dan 95 dollar.

De symbolische kaap van 100 dollar is dus in zicht.

Maar ook de prijzen van andere grondstoffen zoals ijzer en tin zijn voorgestegen.

Hoe komt dat?

En gaan we dat voelen in onze portemonnee?

En creëert het misschien ook kansen voor beleggers?

Vragen zijn dat voor Serge Mampaille van onze beleggeredactie.

Goeiemorgen Serge.

Goeiemorgen Bert.

Van waar komt die prijs tegen in de olie nu zo veel, Serge?

De oliemarkt is er altijd een van vraag en aanbod.

Het aanbod is de eerste fors verminders.

In juni hebben Saudi-Arabië en Rusland beslist om samen 1,3 miljoen vaten per dag minder olie uit de grond te halen.

In september hebben ze dan de beslissing genomen om dat nog eens te verlengen.

Daar heeft wel een zwaar op de markt gewogen.

Tegelijkertijd blijft die vraag redelijk hoog.

In Amerika is de economie eigenlijk minder aan het vertragen dan verwacht.

En China heeft dan ook beslist om zijn voorraden weer aan te vullen.

Dus er is weinig aanbod.

Die vraag blijft goed overreind van daar een onhevenwicht in de markt en prijsstijgingen.

Maar er zijn nog meer grondstoffen die duurder worden.

Ja, je ziet ook bepaalde metalen vooral ijzererts, bijvoorbeeld sinds midden deze zomer, plus 20%.

Dat komt vooral omdat China beslist heeft om zwaar te investeren in zijn infrastructuur.

Men legt massaal spoorlijnen aan en dat zorgt wel voor een extra vraag naar metalen als ijzererts.

Maar ook tin bijvoorbeeld, aluminium, waardoor die prijzen stijgen.

Als prijzen stijgen, Serge, geen goed nieuws is dat voor de inflatie.

Ja, dat bemoeilijkt natuurlijk de strijd van de centrale banken om die inflatie aan te pakken.

En nu we eindelijk tekenen zagen dat de inflatie begint te dalen.

Een hogere olieprijs, we weten allemaal, olie zit in heel veel producten.

Niet alleen olie, maar ook heel wat afgeleide producten, plastics bijvoorbeeld,

dreigen opnieuw duurder te worden en dat bemoeilijkt toch die strijd tegen de inflatie.

Dus de kans bestaat dat de centrale banken nog niet klaar zijn

met hun renteverhogingen om die inflatie weer in te dijken.

Ik kan wel een beetje doom en gloom. Serge, misschien toch een lichtpuntje zoeken, creëren

die gestegen prijzen ook kansen voor beleggers.

Kan ik daar zelf iets aan verdienen of is het al te laat?

Wel, om te winnen op de beurs moest je vooral in olie en grondstoffen aandelen zitten in september

of een grondstoffen trekker kopen bijvoorbeeld.

Het is altijd gevaarlijk om veel gestegen koersen achterna te lopen.

De kans bestaat ook dat OPEC Plus, dus het oliekartel OPEC samen met Rusland,

zwijdt niet uit dat ze volgende maand opnieuw die productie weer gaan verhogen.

Dus ik zou toch heel voorzichtig zijn om nu nog zwaar in olie aandelen te beginnen beleggen.

Een verwittigd belegger is er tweewaar. Bedankt Serge.

Graag gedaan.

Waar kijken we daar uit bij de tijd vandaag?

Dat zijn de jaarcijfers van de Amerikaanse pakjesbezochter FedEx.

Ze houden ze tot grote vreugde van de beleggers, de vakbonden buiten.

Maar dat is niet zonder risico.

FedEx triumpheert op de beurs dit jaar.

De aandelen van de groep stegen tot nu toe met 43 procent.

De vergelijking aardstrivaal UPS is in dezelfde periode met 4 procent gedaald.

FedEx is daarmee de grote uitzondering ook op de trend in corporate America.

De stijgende leven stuurt, de toegenomen vakbondswerking ook.

Ook dwingen grote Amerikaanse werkgevers tot betere loon en arbeidsvoorwaarten.

Zo slot UPS vorige maand nog een nieuwe deal met de vakbond over een loonsverhoging.

Waardoor de loonmassame 30 miljard dollar zal stijgen de volgende jaren.

En dat vreet natuurlijk aan de marches.

Maar bij UPS kan dat eigenlijk wel.

Want hun marches liggen bijna dubbel zo hoog als bij FedEx.

Om die kloof te dichten kondigde Raj Sabramanyan,

de CEO van FedEx, een besparingsplan aan om op 2 jaar tijd 4 miljard aan kosten weg te knippen.

Maar dat plan komt nu onder druk door die vakbondsdeal bij UPS.

Dat betaalt ze mensen beter dan FedEx.

Waardoor ze daar moeite hebben om chauffeurs en andere personeel aan te nemen en te behouden.

En dat is in die mate een probleem dat FedEx in sommige soorties centra volkt kort heeft.

En dan pakketten moet omleiden naar andere hubs.

En dat kost geld natuurlijk.

De cijfers van vandaag zullen aangeven of FedEx erin slaagt om de besparingstoelen te halen.

Naar de discussie over de kinderopvang dan,

als de Vlaamse regering voldoende plaatsen wil creëren en kwalitatieve opvang wil aanbieden,

dan moeten daar volgens experts zware investeringen tegenover staan.

Voor de bijweke ging het debat vooral over de financiële inspanningen die de overheid moet doen.

Maar de vraag is, zijn er ook andere mogelijke scenario's waarin bedrijven of gezinnen meer zouden bijdragen?

En hoe zit dat in onze buurlanden?

Tijdens collega Daan Bleus heeft een aantal experts te gesproken.

Goeiemorgen Daan.

Goeiemorgen Bert.

Wat zeggen die mensen Daan?

Is kinderopvang een kerntaak van de overheid?

Experts benadrukken dat het absoluut wel een kerntaak van de overheid is.

Maar iemand als Iven Marks, professor sociaal beleid,

wijst er wel op dat de discussie alleen gaat over overheidsgeld

en dat eigenlijk ook de betrijvende gezinnen mee in bad kunnen worden getrokken.

We hebben bijvoorbeeld gezinnen die hogere tarieven betalen of bedrijven die bedrijfskresjes inrichten

of plaatsen kopen in bestaande kresjes.

Dat zou goed zijn dat het een collectieve inspanning is met dus bedrijven en gezinnen.

Maar negen maanden voor de verkiezingen is het voor de politieke weinig aantrekkelijk

om bijvoorbeeld te spreken voor hogere tarieven voor gezinnen.

Dus er zijn dus nog andere opties voor die financiering.

Daan kunnen we ook iets leren uit de aanpak van onze buurlanden?

Wel, het is duidelijk dat we zwaar achterlopen op buurlanden.

In eerste instantie moeten begeleiders bij ons voor veel meer kinderen instaan dan elders.

We hebben daar de slechtste ratio van heel Europa.

En experts sociaal beleid Wim van Lanker berekende ook dat

per uur dat een kind in de kinderopvang zit,

Vlaanderen drie keer minder geld geeft dan de Zweedse overheid

en twee keer minder dan de Nederlandse.

En er was steeds meer kinderen gebruik maken van de kinderopvang.

Dat is aan die organisatie en die financiering vrij weinig veranderd.

En met het sterfgeval vorig jaar in een kresche zijn die onderinvesteringen aan het licht gekomen,

maar eigenlijk speelt dat de kinderopvang al jaren parte.

Die kinderopvang is ook top of de list in de Vlaamse regering

die dat meeneemt in zijn begrotingsbesprekingen.

Waarom is het zo moeilijk daarom tot een akkoord te komen?

En gaat dat nog gelukkig eind deze week?

Wat moet zo ongeveer de tijd lang zijn voor de septemberverklaring van maandag?

Iedereen zegt het minister-president Jan Jambon te gunnen

om te tonen dat de regering nog werkt na het stikstof debakken

en na de moeilijke begrotingsopmaak vorig jaar

toen de septemberverklaring werd uitgesteld

en dat toch als een blamage voor hem werd gezien.

Tegelijkertijd maken ze het niet makkelijker

door wenslijstjes op tafel te leggen en rode lijnen te trekken.

CDNV wil 330 miljoen verliek kinderen opvangen

op veel develte jobwoners, ook NVA heeft nog wat wensen.

Tegelijkertijd wil NVA vasthouden aan de begrotingsdoelstelling

om een evenwicht te hebben in 2027

en al die elementen zijn moeilijk te combineren

en dus zorgen er misschien meer voor dat de begroting niet op tijd klaar is.

Dank je wel, Dan. Graag gedaan.

In de Antwerpse haven op de terminal van het logistieke havenbedrijf Zuid-Nazie

zijn voor het eerst testen gebeurd

met wallstroom voor zeeschepen.

Misschien nog nooit gehoord van wallstroom.

Het woord zegt het eigenlijk zelf,

dat als een schip in de haven gebruikt maakt van stroom die van aan wall komt.

Grote voordeel.

Het is veel minder vervuilend dan dieselgeneratoren aan boord te laten draaien.

Maar zo invoudig als een elektrische auto in het stopcontact steken

is dat helaas niet.

Een schip is niet gebouwd voor elektrisch aangestuurd te worden.

Op die dieselschepen zijn geen stekkers.

Dus dat is al de eerste uitdaging.

Dat zegt Peter Pouls, Benelux-directeur van Zenobe,

die helpt transportbedrijven hun vloot te elektrificeren.

In de Antwerpse haven hebben ze als test

een schip aangesloten op een mobiele batterij zo groot als een container.

Wat we ook vastgesteld hebben tijdens onze oefening rond wallstroom

is dat er tussen de verschillende binnenschepen en zeeschepen

dat er heel wat verschillende standaarden zijn,

verschillende vermogens, verschillende voltage's.

Er zijn geen gegevens over hoeveel het schip verbruikt

terwijl het aanwall ligt.

Dus toen we met de batterij toekwamen,

hebben we een heel pak meters geconnecteerd.

En de test heeft getoond

dat er toch een hele flinke besparing van diesel mogelijk is

als een schip aanwall ligt.

En dus was volgens Pouls de test die Zenobe samen

met Zuidnaasie dus gedaan heeft, veelbelovend.

Hier zit zeker toekomst in.

Zuidnaasie heeft heel veel zonneenergie,

hernieuwbare energie.

Dus kan je echt de stroom die lokaal gegenerëerd wordt,

kan je tot aan het schip brengen.

We kan je in feite in bijna elke haven

waar hernieuwbare energie is,

kan je via een batterijkontrener

de stroom tot aan het schip brengen

en het schip gedurende dagen van wallstroomboersie.

Voor wie het al zou missen,

nog even het good old tweet geluidje van Twitter.

Nu door eigenaar Elon Musk omgedoot tot X.

En er zitten nog meer veranderingen aan te komen,

want Musk denkt eraan om in de toekomst

een kleine maandelijkse betaling te vragen aan alle gebruikers.

Een paywall dus.

Musk opperde het betalende abonnement

tijdens een gesprek met de israelische premier Benjamin Netanyahu

waarin ze het hadden over online antisemitisme

en hoe ik het gebruik van bots aanbanden kan leggen

om dat tegen te gaan.

Bots zijn geautomatiseerde accounts

die gebruikt worden om bepaalde boodschappen

zoals ook antisemitisme breder te laten circuleren.

Volgens Musk kan dat enkel door een paywall

met een maandelijkse betaling in te voeren.

Elke bot zou dan telkens een nieuw betaalmiddel

moeten opgeven en daarop blokkeren.

Hoeveel het abonnement per maand moet kosten,

zij Musk niet.

Maar zelfs als het maar een paar cent of dollar is,

rinkelt voor X de kassa

als je weet dat het platform 550 miljoen maandelijkse gebruikers heeft

die nieuwe geldstroom

kan dan de uitstroom goed maken van reclameinkomsten

die sinds de overname door Musk de dieprik zijn ingegang.

Elk nadeel heeft zijn voordeel, zij ooit een wijsman

waarmee ze deze dezeven er weer op

voor nu alvast een fijne dag en ommorgen.

De dag dat ik als kind een skate ongeval kreeg,

doordat de gemeente dat kruispunt slecht had aangelegd,

die dag wist ik het.

Het recht zal segenvieren, ik zou advocaat worden.

Na mijn studies belde ik naar Acerta.

Ze herregelde direct mijn opstart als zelfstandig advocaat.

En sindsdien pleid ik elke dag.

Ook geprikkeld om zelfstandige te worden,

Acerta lanceerde al meer dan 500.000 starters.

Zurf nu naar Acerta, punten.

En ontvang meteen je ondernemingsnummer.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.