De 7: 16/10 | Stijn Baert kijkt naar de week | 'Als conflict in Gaza escaleert is economische impact zeer groot' | 'Regering heeft arbeidsmarkt onvoldoende hervormd'

De Tijd De Tijd 10/16/23 - Episode Page - 20m - PDF Transcript

Bij NN verstaan we zelfstandigen als geen ander.

Zeg jij, ik heb het te druk om het nieuws te lezen, dan zorgen wij dat je de 7 hofdpunten kan horen.

Start je dag gerust met NN en de 7.

De dagelijkse podcast van de tijd.

Welkom bij de 7 van de Tijd.

Elke dag om 7 uur.

Onze blik op de zaken in 7 punten.

Dit is Bert Rijmen.

Goeiemorgen.

Op maandag blikken we in de 7 altijd vooruit op de week die komt.

Vandaag doen we dat met professor Arbeids Economie aan de urgent Steinbaard.

Goeiemorgen Stein.

Dag Bert.

We staan uiteraard stil bij het israelisch-Palestijnsconflict.

Is nog volop aan de gang.

Wat zijn ook de economische risico's daar?

Met Chinese groeicijfers, Amerikaans conjunctuurrapport en Europese inflatiescijfers.

Krijgen we deze week een flinke lading macroeconomische data.

Naar welke kijkt de professor uit?

En naar welk Vlaams doctoraatsonderzoek is zien.

Of is dat eerder na de resultaten van Netflix of Lockheed Martin?

Het is maandag 16 oktober.

Welkom.

In Gaza is er een gigantische stroommensenopgang gekomen die vanuit het noorden van de strook wegvluchten naar het zuiden.

Uitvrees voor het grondoffensief dat het israelisch-leger plant

na de terroristische aanvallen van Hamas vorig weekend volgens de israelisch-leger.

Gaat het om meer dan 600.000 palestijnen die op weg zijn naar het zuiden.

Waar die daar precies terecht kunnen is niet duidelijk afwachten wat dat de volgende dagen geeft.

Intussen wordt er diplomatiek en politiek druk overlegd.

Ook in Europa.

Jan-Michel, voorzitter van de Europese Raad, heeft de staatshoofd en regeringsleiders van de Unie-Bee in groepen voor een videoconferentie morgen.

Hoe kijkt jij naar dit conflict?

Ik denk dat je er moeilijk anders naartoe kunt kijken dan als mensen.

En al dat menselijk leed zien, die zoveel duizenden mensen die als een soort van schild worden gebruikt.

Zelfs soms toevallig passanten zoals toeristen.

Wat mij ook wel opvalt en een beetje tegen de borst stoot is, is wel dat we in België nogal geneigd zijn om in een van twee kampe wat te verstarren.

Sommigen zijn opvallend mild altijd voor de enen of opvallend streng altijd voor de anderen israelisch-leger-palestijnen.

Terwijl ik denk dat dat leed verdient volledig onze afkeuring.

Of dat geweld beter verdient volledig onze afkeuring.

En dat leed verdient altijd ons medeleven waar het zich goed bevindt.

Hoe kijk je daarnaar als econom?

Wat kan de economische impact zijn van dit conflict?

Ja, het is bijna evident.

Dus als dit verder escalert, dan kan de economie natuurlijk in het Midden-Oosten verder stilvallen.

En dan weten we dat alle bedrijven ter wereld met elkaar verbonden zijn.

Het is echt een wereldekonomie en wat in het ene land gebeurd heeft dan ook een impact of kan een impact hebben.

Op andere landen, bijvoorbeeld onze bedrijven in België, die verkopen heel vaak hun producten aan bedrijven of mensen in het buitenland.

En omgekeerd om de dingen te maken die zij maken, hebben zij grondstoffen nodig van elders en zijn die minder beschikbaar.

Dan kunnen de prijzen daarvan stijgen. We hebben dat gezien met de oorlog in Ukraine.

Minder gas toevoer, minder toevoer van graan bijvoorbeeld.

En de prijzen gingen gaan stijgen.

Hoe zit dat met dit conflict?

Stijn maakt Israël of worden daar dingen gemaakt die in onze indexcord of hier bij ons een impact hebben?

Ja, het is te zeggen, het is niet zoals met Rusland dat het zo massief is naar bijvoorbeeld gas toevoer langs de andere kant.

We importeren wel wat vanuit Israël en het algemeen in België, zoals de meest open economie ter wereld.

Dus we hangen af van dat buitenland, maar vanuit Israël zijn het diamanten.

Veel mensen zich wel eens bij voorstellen, maar ook bij wat medisch gereedschap, chemische producten.

En natuurlijk chemische producten, dat is in heel wat andere zaken.

Dus dat zit ook wel in die indexcord, dus in effect kan alleen verwachting dat dat minder groot zal zijn.

En dan wat we hebben gezien afgelopen vorig jaar, langs de andere kant, je hebt natuurlijk escaleren en escaleren.

Als dit conflict zich zou verder zetten naar andere landen, een regio met veel olieproducerende landen,

dan zijn we natuurlijk tegelijk nog niet thuis.

En nu wel het onderwijp niet, op de officiële agenda staat ze altijd in Washington.

Vrijdag ongetwijfeld ook over Gaza gaan tijdens de 27e Europees-Amerikaanse top daar.

Charleméchel, de voorzitter van de Europese Raad en commissievoorzitter Ursula von der Leyen ontmoette daar de Amerikaanse president Joe Biden.

Voraf is aangekondigd dat ze het onder meer zullen hebben over Ukraine, ook een riks economische thema,

gewoon energie, bijvoorbeeld toeleveringsketers of artificiële intelligensie.

Hoe kan het ook anders, zou ik zeggen, maar er wordt vooral uitgekeken naar een deal over de handel in staal en aluminium.

Die is nodig om te vermijden dat we terugkeren naar het tijdperktrump, die had immers heffingen opgelegd over import van metalen uit Europa.

Dat willen we vermijden, he?

Ja, ja, trouwens, als amateur van de politiek politiciën vrije ik me dan af, vliegen die twee samen nog alleen, hè.

Dat is een beetje spannend gegeven.

Het is een spannende relatie daar.

Ja, de kritiek van de dure uitstappen van Michel en het feit dat ze niet meer door één deur zouden kunnen.

Maar ten gronde, ik duim voor een deal, ik kan het niet inschatten hoe realistisch dat het is.

Maar als economist, en we weten dat al sinds de grote economiste Ricardo,

dat vrijhandel dat dat iets goed is, zo kunnen landen zich specialiseren waar ze het beste in zijn.

En dan gaat de welvaart in die beide landen of regio erop vooruit.

En importheffingen, waar we dan zouden tegenaan kunnen kijken als die deal er niet komt,

die verstoren natuurlijk vrijhandel.

En trouwens, ook voor de Amerikaanse consumenten zou dat beter zijn, denk ik, dat die deal er wel komt.

Want zij kunnen ook de dupe zijn en ze betalen meer voor eindproducten door die importheffingen.

En ze hebben dan ook minder keuze door eventueel verstorende handel.

Krijgen deze week ook macroeconomische data,

uit zowel China de VS als Europa allemaal op woensdag,

dan publiezeert China cijfers over de economische groei van het derde kwartaal.

Daar wordt verwacht dat er een jaar op jaar groei zou zijn van 4,5 procent.

Quartaal eerder was dat nog 6,3 minder.

Dus we krijgen woensdag ook meer zicht op de staat van de Amerikaanse economie,

dan publiezeert Amerikaanse centrale bank het zogeheten Bijgeboeken-Conjunctuurrapport,

is dat dat acht keer per jaar verschijnt.

En in Europa krijgen we inflatiesijfers uit het VK bijvoorbeeld,

maar ook uit de Europese Unie, die krijgen we dan van Europees Statistiek Bureau Eurostadstein.

Jij zit in de Belgische Index-commissie die mee, die inflatie opvoegt in ons land.

Jij kijkt waarschijnlijk uit naar die Europese cijfer.

Ja, toch wel.

Dus global hoop je dat die cijfers mooi dalen in heel Europa,

dat we een beetje zien hoe we de afgelopen maanden in België hebben gezien.

En tegelijk ook dat het Belgische cijfer, want die vergelijking kunnen we dan telkens maken,

met dank aan Eurostad, dat België ook weer vrij goed doet in vergelijking met de buurlanden.

Vrij goed doen betekent dat vrij lage inflatie optekenen in vergelijking met die buurlanden.

En ik vermoed ook dat dat zo zal zijn.

De afgelopen maanden was het al zo dat België best lage cijferslied optekenen relatief gezien.

En het afgelopen maand waren de inflatiesijfers in België vrij goed.

Dus het zou erg verbazen mochten we daar nu plots het minder goed doen.

En dan is voor een stuk toch de conclusie dat die loon prijspiraal waar veel voor hadden gevreesd

door onze automatische indexering van onze lonen, dat die er niet zal gekomen zijn in deze crisis.

Zijn we er dan met die hele discussie over, ook die indexering of dat automatisch mechanisme

en het hele gevolg waar men het altijd over heeft,

dat we dan onze internationale concurrentie-positie, voor wat betreft het die arbeidskosten,

dat die er slecht aan toe zou zijn?

Wel, ik vind dat je er heel belangrijk woord uit neemt, die concurrentie-positie.

Ik vind dat daar eigenlijk veel te weinig over gesproken wordt,

omdat dat toch een beetje een sluipmoordenaar is van onze economie als die verslechtert.

En daar heb je gezien eind vorig jaar dat de Nationale Bank een studie gepubliceerd heeft

die aantoonde dat de stijgende loonkosten in ons land,

dat die in 2022 heel veel hadden ingehaakt op die concurrentie-positie,

met op langere termijn impact op ondernemerschap, jobcreatie in ons land.

Dus, of we er zijn, het lijkt allemaal te verbeteren.

De loonhandicap, jullie hebben dat met de tijd ook recent overbericht.

Die loonhandicap is toch wat kleiner geworden.

De vraag is, vertelt zich dat nu ook in een concurrentie-positie die zich verbeterd heeft,

dat de loonkosten vermoedelijk zijn op het einde van het jaar,

maar dan kan de Nationale Bank, en daar kreeg ik toch nog altijd met een beetje schrik naar uit.

Die loonkosten en de job- en de arbeidsmarktsteen, daar ben je professorin.

De premier, de groeist met zijn federaal begrootingsakkoord vorige week samen met zijn beleidsverklaringen,

aantal maatregelen voorgesteld, flexietjobs minimumlonen,

allemaal maatregelen die zich afspelen op die arbeidsmarkt,

zijn het zaken die een impact hebben ook op die concurrentie-positie.

Ik denk relatief weinig, dus de flexietjobs springen daar een beetje uit,

valt zeker iets voor te zeggen.

Mocht je tien jaar geleden gevraagd hebben aan experten in binnenland en buitenland,

waar is een probleem van de Belgische arbeidsmarkt, zou je zeggen,

ze hebben te weinig flexibiliteit, dat is niet goed voor de bedrijven,

maar die flexietjobs zitten toch vooral in sectoren die minder onderhebig zijn

aan die internationale concurrentie die meer in de dienstsector-typees zitten.

En ja, globaal zijn de voorwaarden in deze deal ook wat minder interessant geworden in die flexietjobs.

En dan blijft voor mij toch vooral over een typisch Belgische begroting,

een beetje draaien aan de bestaande knopjes.

We spreken dan over de begroting, maar eigenlijk was dit de state of the union,

de beleidsverklaring en eigenlijk de laatste kans om er nog eens een goede draai aan te geven

aan dat beleid en dan zie ik toch te weinig.

Deze regering had zich aangekondigd als een hervormingsregering,

centrale ambitie, 80 procent werkzaamheidsgraad, maar die is nooit echt onderbouwd geraakt.

En je ziet dat ook voor een stuk in de cijfers, de afgelopen kwartalen, vergroten,

de achterstand op het EU-gemiddelde bezaten al niet goed met die werkzaamheidsgraad.

En het is daar ook zeker niet op verbeterd.

Dit nemen ze ons niet af, we hebben de democratie teruggewonnen,

we hebben ons geliefde Polen teruggewonnen.

Vormaalig Europees president Donald Tusk is dit gisteravond bij zijn toespraken

na de verkiezingen in Polen. Volgens de exitpols haalde zijnpartij

burgercoalitie ruim 31 procent van de stemmen.

Waarmee je ziet niet de grootste, dat blijft de Nationaal Populistische Partij

recht en rechtvaarigheid of piez in het pols, maar met de steun van twee kleinere partijen

kan tussenkrekenen op een comfortabele meerdereitpie.

Zouden niet inslagen om een andere meerdereit te vormen.

Tusk had campagne gevoerd met de belofte de banden met de Europese Unite Herstellen.

Die zaten na acht jaar conservatief bestuur,

laten we zeggen, onder het vriespunt om een hele hoprenen.

Dat zou dus nu moeten verbeteren hoe kijk jij daarnaast zijn.

Ik moet zeggen, zo mania kala als ik alles lees wat er over de binnenlandse politiek

te vertellen valt, zo weinig ben ik, het zijn het hele meemijd met internationale politiek.

En ik vind ook voor een stuk dat wij niet vanuit het buitenland een soort van arrogantie

moeten hebben om de keuze van de Polen in te delen in.

Bij wijzelfs prik een slimme keuze en een domme keuze of een keuze die mag en in die niet mag.

Maar dat gezegd zijn, is dit natuurlijk, of lijkt dit natuurlijk goed nieuws

voor Europa te zijn, of zo kijken, analisten er toch naartoe dat dit, inderdaad een partij is die pro-europees is

en dat de tegenstand toch wel een slechtere reputatie gaat meer in keuze gaan maken

of zou gemaakt hebben voor een Europa-ala-kart.

En dat uit eendravelen van de Europese Unie, dat dat dan in de hand zou kunnen werken,

dat wil je natuurlijk niet als België, wij moeten het hebben van die import

en die export van Europa dat goed draait.

En dan lijkt dit toch eerder iets wat we goed nieuws mogen noemen.

Komt deze week ook een hele lading resultaten op ons af van Amerikaanse banken onder meer.

Bank of America, Goldman Sachs en Morgan Stanley nog uit de VS.

Streaming gigant Netflix en elektrische autobouwer Tesla met hun kwartaalscijfers.

En met de oorlog in Ukraine in het Achterhoft is het ook uitkijken naar de cijfers van

defensiespecialist Lockheed Martin.

Chip-industrie ook welicht benieuwd zijn we daar na de prestaties van de taiwanese fabrikant TSMC.

Nederlandse ASML ook leverancier is dat van machines voor die chips.

In eigen land komen de logistieke speler WDP en technologie Barco met resultaten

voor hun derde kwartaal.

Woensdag doen ze dat allebei.

Een hele waslijst is dat.

Stijn daar welk bedrijf zou jij uitkijken?

Toch wel Barco, het vlaggereke speler van onze economie, een technologisch vlagenschip.

En ja, het is een beetje vertekend.

We zijn ooit in het tweede jaar bullekinje hier daar naartoe getrokken op studiereis.

De bus op twee koffiekoeken en een flesje kakteslimonale.

En ik ben het bedrijf sindsdien blijven volgen.

Ik was toen onder de indruk, maar nu vaak ook nog.

Als je ziet hoe dat Barco-projectoren overal ter wereld die wereld wat mooier maken

met allerlei prachtige projecties.

Vaak ook kunstzinnige dingen in kader van lichtfestivals.

En eigenlijk, dat is gewoon machtig.

En om al die redenen duim ik toch wel voor goede resultaten voor Barco.

Stijn, je bent professor, geeft dus ook les aan de urgente neem aan.

Dat je dan ook uitkijkt naar de finale van de PhD-cup.

Nu, donderdag in Brussel.

16 deelnemers zullen in een presentatie van drie minuten hun doctoraatsonderzoek wonen.

Nee, zo'n doctor zijn geworden voorstellen.

Jareks hoorde in Vlaanderzoon 2000, doctoraten afgewerkt.

Studie die dan hun weg vinden naar wetenschappelijke publicaties.

Toch belangrijk ook dat sommige studenten na hun master

blijven verder gaan in die academische weg als onderzoeker.

Ja, absoluut.

Als de lezer niks hoort, dan is het om dat we samen een open deur intrappen.

Dat menselijk kapitaal, dat is cruciaal voor onze economie.

We hebben geen natuurlijke grondstoffen, dat is onze grondstof.

En mensen hun hersenen zover mogelijk stretchen.

Dat kapitaal zoveel mogelijk benutten, dat is belangrijk.

En bovendien, als ik dat toch iets persoonlijk mag over zeggen,

het is gewoon een prachtige beroep, doctoreren.

En je wordt betaald om de kennis van morgen mee te maken om jezelf te ontplooien.

Het hoogst mogelijke diploma te halen.

Dus los van het feit dat voor onze economie goed is,

zie ik die mensen ook heel graag shining.

Ja, het draapt die organisatoren van die cup.

Ja, we willen dat precies ook doen een beetje.

De deelnemers laten shining met hun onderzoek,

zodat dat wat gedeeld wordt in een ook breder publiek.

Je hebt dus naar die finalisten gekeken.

Stein, zitten daar onderzoeken tussen die, ja,

laten we zeggen, jouw nieuwsgierig maken?

Ja, zeker en trouwens, dat brede publiek heeft ook voor dat onderzoek betaald.

En dus kan geen kwaad om het een beetje te laten terugjouden stromen.

Ja, zeker.

Clara Lijns heb ik gezien die onderzoek naar defectiviteit van logopd

bij transgendervrouwen.

Dat ze meer met zelfvertrouwen moet laten terugkeren naar de arbeidsmarkt.

Ik denk dat het belangrijk is,

we hebben ook zelf onderzoek gedaan naar de arbeidsmarkt in integratie.

En gezien dat dat bijvoorbeeld bemoeilijkt wordt,

door het feit dat werkgevers vrezen,

dat die met een hoge kans terug gaan uitvallen om medische redenen,

dan denk ik dat er goed met veel vertrouwen instaan

zeker kan helpen om zelf zo'n stigma het hoofd uit te bieden.

Maar ook bijvoorbeeld Jolien van Hoeken,

die op zoek gaat naar nieuwe therapieën voor hersenziekten,

zoals Alzheimer en op een originele manier

door proeven te doen in heel kleine viches.

De Killyvis, en die zou, zo vertelt zij,

door de korte levensduur en door verhouderingscharactistieken

die ergelijken op die van de mens heel erg geschikt zijn

voor die testen op te doen, die korte levensduur,

zorgt er natuurlijk voor dat je heel snel de effecten van uw testen zit.

Ik moet zeggen, onderzoek doen naar ziekten

en die ziekte proberen de wereld uit te helpen.

Soms vragen je eens af wat ik had gedaan

als ik niet had gedaan wat ik nu doe.

En dan is hetzelfde doen wetenschappelijk onderzoek,

maar dan om ziektes te bestrijden,

dat is toch ook iets wat ik heel waardevol zou gevonden hebben.

Ja, dank u.

Je bent afgelopen zaterdag 40 geworden.

Goed gaan eten, Stijn.

Goed gaan eten, maar wel volgens mij een definitie.

Dus geen heel kleine gerechtjes in de sterrenzak.

Nee, natuurlijk de Stikfrita,

zowel de vrijdag, de vooravond van mijn 40ste,

als zaterdag die eerst keer als 40er

naar één van de 25 restaurants in mijn boek Stik met Stijn,

dat vandaag in de winkels ligt,

geweest een boek dat we trouwens niet alleen in 100 zaken recenseren,

maar waarin de 25 beste ook een keukengeheim delen zoals hoe maak ik mayonaise,

de beste championroom, zoals de beste witte lofseladen.

En zo ver er dus, spreekt voor zich dat dat een grote aanrader is.

Voilà, dat lijkt me weer ook.

En dus ook van je verjaardag, niets anders dan Stik voor.

En daarmee zit de eerste dezeven van deze weker weer op.

Dankjewel voor je inzichten, Steimbaard.

Graag gedaan.

Vijne dag nog voor iedereen en tot morgen.

Dit was de Zeven met Bert Rijmen.

Productie door Joris van der Poorten van op de redactie van de tijd.

Bedankt om te luisteren.

Morgen zijn we weer. Tot dan.

Hoi, ik ben Peter, zelfstandig architect.

Hoi, ik ben de vrouw van Peter.

Ja, ik hou van mijn werk.

Ja, hij houdt van zijn werk.

Het is druk, maar deadlines houden mij scherp.

Veel te veel druk.

En die deadlines zijn altijd veel te kort, zoals een lunche tegenwoordig.

Leer de zelfstandige in je omgeving echt verstaan.

Alles oké.

Heel makkelijk.

NN helpt door mentale problemen te dekken en te voorkomen dankzij Burnout-preventie.

Alle info op nn.be.

Jouw geluk.

Je leven lang.

En en verzekere en belekken.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.

Op maandag blikken we in De 7 altijd vooruit op de week die komt.
Vandaag doen we dat met professor arbeidseconomie aan de UGent, Stijn Baert.
We staan uiteraard stil bij het Israëlisch-Palestijns conflict. Wat zijn de economische risico's?
Met Chinese groeicijfers, een Amerikaans conjunctuurrapport en Europese inflatiecijfers krijgen we deze week een flinke lading macro-economische data. Naar welke kijkt de professor uit?
En naar welk Vlaams doctoraatsonderzoek is hij nieuwsgierig?

Host: Bert Rymen
Productie: Joris Vanderpoorten

 

See omnystudio.com/listener for privacy information.