De 7: 12/09 | Meer kandidaat-leerkrachten in hogescholen | De Belg die het licht moet aanhouden in Oekraïne | Nieuwe iPhone moet verkoop bij Apple keren

Je dag start je met de zeven, je avontuur als zelfstandige met Asserta.

Surf naar asserta.be en ontvang meteen je ondernemingsnummer.

Welkom bij de Zeven van de Tijd.

Elke dag om zeven uur. Onze blik op de zaken in zeven punten.

Dit is Bert Rijmen.

Goeiemorgen voor de tweede jaren op rij winnen, opleidingen tot leerkracht

op Vlaamse hoogscholen aan populariteit.

Maar is dat genoeg om het leraar tekort op te lossen?

Daneel Dobény, die naam doet misschien niet meteen een belletje rinkelen.

Het is nog tans een belg.

Hier deze winter mee voor moet zorgen dat het licht aanblijft in Ukraine.

En vandaag staat ongetwijfeld met stip aangeduid in de agenda van Applefans.

De lancering van de iPhone 15 al, in tussen.

Maar hoe staat Apple er zelf eigenlijk voor?

Het is dinsag 12 september. Welkom.

De zeven van de tijd.

De hoogscholen zetten binnenkort hun deuren weer open.

En hoewel de inschrijvingsperiode nog loopt, is nu al duidelijk

dat er meer studenten voor hun opleiding tot leerkracht kiezen.

Blijkt uit een rondvraag van onze redactie.

Tot daar het goeie is.

Want er staan nog altijd meer dan 3300 vakatures voor leerkrachten open.

Dat is een derde meer dan vorig jaar.

En een absoluutere kort.

Waarom wint de opleiding nu wel weer aan populariteit?

En is dat genoeg om het leraar te kort op te lossen?

Ik heb het erover met de onderwijsexperten van onze redactie Sarah Lammo.

Goeiemorgen Sarah.

Goeiemorgen Bert.

Er is dus een stijging.

Sarah, van het aantal inschrijvingen voor die leraar opleidingen.

Hoe groot precies?

Ja, wel, het klopt dat verschillende leraaren opleiding

en Vlaanderen opnieuw de cv's zien stegen.

Dat gaat over 10 procent, 15 procent, sommige zelfs 20 procent.

En dat is goed nieuws.

Want de inschrijvingen zaten vorig jaar ook al in de lift.

En dat na een jarenlange terugval.

Dus voor de eerste keer zien we dus dat het 2 jaar op rij

toch wel positief nieuws is.

Hoe komt dat die stijging?

De motor zit absoluut bij de zee in stromers.

Dat zijn mensen uit de privésector die eigenlijk een carrière switch maken

om leerkrachten te worden.

En opmerkelijk is dat zeker de mensen die praktijk leerkracht willen worden

echt massaal een weg vinden naar de leraar opleiding.

Dat zijn bijvoorbeeld slagers, bakkers, mensen met technische profielen

die zijn hebben om een vak op school te gaan geven.

Steeds met mensen die de weg vinden dus naar die opleiding.

Sarah, maar je zei het al.

Rekordaantal openstaande vacatures nog altijd.

Het leraar te kort is nog niet meteen opgelost.

Nee, absoluut niet.

Het is natuurlijk goed nieuws dat er meer mensen aan een opleiding beginnen.

Maar ze moeten natuurlijk wel op de werkvloer blijven.

En daar ligt het probleem.

Eén op de drie beginnende leerkrachten woont na drie jaar de handdoek in de ring.

Dat is natuurlijk enorm.

Dus die achterdeur moet absoluut ook gesloten worden.

Anders zal er inderdaad geen oplossing zijn voor het leraar te kort.

Dankjewel Sarah.

Graag gedaan Bert.

Twee.

Vorige week al raakte bekend dat Chris Peters,

de topman van Elia, de nieuwe CEO wordt van Beepost.

Nu wordt uiteindelijk voor welk bedrag het postbedrijf Peters heeft kunnen streken.

Dat Chris Peters een klak is in lonsonderhandelingen is wel duidelijk.

Zijn basissalaris bij Beepost zal op indexatie na dan wel hetzelfde zijn als een voorganger.

Directiree, 585.000 euro.

Maar samen met bonussen kan dat oplopen tot 1,17 miljoen euro per jaar.

Dat is toch niet slecht.

Daarmee sneuvelt ook het Lomplafond dat tien jaar lang al bestaan heeft

voor beursgenoteerde overheidsbedrijven,

topmanagers van Beepost en Proximus,

konden door dat Lomplafond veel minder verdienen dan hun collega's bij privébedrijven.

Er blijft nog altijd een kloof bestaan, maar die wordt nu toch wat kleiner.

Onder andere, omdat Beepost een lange termijnbonus invoert.

Die krijgt Peters pas na drie jaar als bepaalde doelstellingen zijn gehaald.

De bonus kan bovendien teruggeëist worden als de CEO zou frauderen.

Geen onbelangrijke kloosule gezien de geschiedenis van geschoemel aan de top bij Beepost.

Terwijl Kris Peters van Elia overstapt bij Beepost,

krijgt een van zijn voorgangers bij Elia ook een opvallende nieuwe rol.

Ex-CEO van Elia Daniel Dobbeni wordt namelijk voorzitter van NPC Ukr Energo.

Dat is de beheerder van het Ukrainese stroomnet.

Een Belg dus die ermee voor moet zorgen dat het licht aanblijft in Ukraine.

Geen simpele job natuurlijk door de Russische bombardementen waren er

vooral vorige winter dan ook regelmatig stroomonderbrekingen.

Welke ervaring kan Dobbeni inzetten om het verschil te maken daar?

Dat is een vraag voor David Adriaan, specialist energie op onze redactie.

Goeiemorgen David.

Goeiemorgen Bert.

Je hebt Dobbeni kort kunnen spreken daarover zo meteen.

Misschien hem eerst even schetsen.

Wie is Dobbeni?

Daniel Dobbeni was de eerste CEO van hoogspanningsnetbeheerder Elia.

Hij was al bij het bedrijf actief toen het eigenlijk nog een onderdeel was van Electrabel.

Hij heeft het breif ook naar de beurs gebracht en het is in de Bel 20 index gekomen.

Hij is ook de man die de overname van 50 Hertz die Duitse netbeheerder in er tijd gedaan heeft.

Dat is al een goed gevoel, Pamereska, je zegt David.

Hoe komt hij dan als voorzitter bij die Ukrainese stroomnetbeheerder terecht?

In Ukraine waren we al lang af van de koppeling met de Russische netwerken,

een historisch zaak, maar wat aansluiten bij het Europese netwerk.

Daarvoor zijn de eerste stappen eigenlijk al gezet.

Maar om zo onafhankelijk netbeheerder te zijn, heb je ook een onafhankelijk management,

nodig onafhankelijk bestuur.

En Daniel Dobini is eigenlijk al net voor de invasie aangetrokken als onafhankelijk bestuurder.

En nu is hij eigenlijk doorgeschoven naar de voorzitterstoel van het bedrijf.

Hij heeft een heel Europees profiel ook, want Daniel Dobini was ook de eerste persoon

die voorzitter was van de Europese netbeheerder Scoopel.

Hij heeft altijd gestreefd naar meer integratie tussen verschillende hoogspanningsnetbedrijven.

Die ervaring kan hij dan nu inzetten in Ukraine,

maar de uitdagingen waar hij als voorzitter voor staat zijn ook niet meer.

Wat zegt hij daar zelf over?

Ja, heel concreet wil dat niet gaan.

Het bedrijf zit natuurlijk in een moeilijke woordig situatie.

Er zijn heel veel bombardementen geweest voor het bijjaar in de winter,

waarnaar heel wat stroom onder het berekening,

en doordat er zoveel infrastructuur door Russische bommen was vernietigd.

Het herstel van die infrastructuur blijft ook een heel grote uitdaging.

In de zomer viel het een beetje mee, maar de vraag is,

zullen ze de winter ook het licht kunnen aanhouden in Ukraine?

Er zal ook nog veel hulp uit Europa financieel en logistiek nodig zijn.

Daniel Dobbeni zal ook nog helpen om verre integratie,

verre koppelingen tussen Ukraine en het Europese stroom om het mogelijk te maken.

Dankjewel, David.

Ja, gedaan.

Wat wordt er vandaag nog nieuws?

Als het lang verwachte proces tegen schild en vrienden,

dat zou normaal van start gaan,

zou ik zeggen, want het dreigt opnieuw uitgesteld te worden.

Volgens schild en vriendenoprichter Dries van Langenhove

is de rechtbankvoorzitter partijdig en werd er geschummeld.

Als zijn advocaat om die reden een vrakingsverzoek in diet,

kan dat het proces opnieuw vertragen.

En zo sleept die zaak al vijf jaar aan.

Een panoreportage van de VRT bracht alles destijds aan het licht.

Honderden leden van schild en vrienden

zaten in besloten chatgroepen waar racistische,

sexistische en antisemitische memes werden gedeeld.

Zeven leden moeten zich nu verantwoorden voor de rechter.

Dries van Langenhove kan veroordeeld worden.

Hij was een tijdje boegbeeld van Vlaans belang,

maar zijn parlementaire onschindbaarheid werd opgeheven.

En intussen is hij ook kamerlid af.

In theorie riskeren van Langenhove en Koost zelf straffen.

1 jaar voor racisme, 1 jaar voor negationisme

en 5 jaar voor verbonden wapenbezit.

De kans is klein,

dat ze effectief voor jaren achter de traalis vliegen,

maar de burgerlijke partijen hopen vooral

op een principiële veroordeek.

Big Day vandaag ook voor Apple.

Het bedrijf lanceert de iPhone 15.

Samen met de nieuwste Apple Watch en Airpods.

Normaal is er elk jaar in de aanloop naar dat event.

Een soort beleggers rally,

omdat de nieuwe producten de verkopen boost geven,

maar niks daarvan.

Deze keer.

Meer nog, Apple verloor sinds vorige dinsdag

180 miljard dollar ambuuswaarde

na nieuws uit China.

Daar zouden iPhones verboden worden in overheidsbedrijven.

Maar er is meer aan de hand dan China,

want de onzet uit de verkoop van iPhones

is al 3 kwartalen op rij gedaald.

Tijdkollega van de ondernemer Redactie Dries Bervoet.

Goeiemorgen Bert.

Goeiemorgen Bert.

Dries, wat moeten we nu precies van die iPhone 15

verwachten, veel nieuwe snuffjes?

Wel, dat is de bedoeling,

want Apple moet eigenlijk mensen overtuigen

die al een iPhone hebben

om die iPhone aan de kant te leggen

en eigenlijk een nieuwe versie, die iPhone 15 te gaan kopen.

En dat kan niet zomaar met een paar kleine tweaks

aan die iPhone.

Men moet eigenlijk echt wel op vallende

nieuwe flashy dingen introduceren

om dus die verkoop richting het najaar

en de vele vakantie, weken die er dan zijn,

dat men dan een iPhone wil kopen.

Dat zullen we straks dan zien, maar er staat

veel meer op het spel.

Voor Apple Dries met die lancering vandaag,

het bedrijf staat er niet zo goed voor.

Dat klopt.

Algemeen is er sprake dat de smartphone

marktwereldwijd niet echt meer groeit.

Daarnaast zijn er ook specifiek problemen

voor Apple in China.

Wat het toch een heel belangrijk land is

voor Apple, want toch 20%

van hun verkoop uitmaakt.

Maar het is zo dat alle parameters

toch opwezen dat er sprake is van

een groeivertraging van de economie in China

en dus ook danend consumenten vertrouwen,

wat ook wel toch belangrijk is

om telefoons te verkopen.

En dat zijn er ook nog blijkbaar problemen

op het geopolitieke niveau, Dries?

Ja, de twee wereldmachten in China

en de VS WDV is steeds meer met elkaar.

Dat is een extra lastige voor Apple

omdat het bedrijf vrij blootgesteld is

aan China.

Omdat heel veel iPhones

en andere toestellen worden gemaakt

in Chinese fabrieken.

En het bedrijf doet voor de productie van chips

ook een beroep op een bedrijf uit Taiwan.

Die gezien de constante dreig

van annexatie door China,

toch ook een lastige is

om daar ook te blijven rekenen.

Dus Apple denkt na

en moet steeds meer gaan zoeken

om zijn productie

diverser te maken

onder meer via India en Vietnam.

Dankjewel, Dries.

Zes.

Een opmerkelijk experiment

dan van federalminister van werk,

Pierre Yves-Dermagne van de PS

die roept bedrijven op

om mee te werken aan het testen

van een kortere werkweek.

Minder uren dus werken voor hetzelfde geld.

Dat kan volgens de minister misschien helpen

om vacatures makkelijker in te vullen

en langdurige ziekten te vermijden.

De kortere werkweek is niet hetzelfde

vierdaagse werkweek die vorig jaar

in de arbeidsdeal het leven zag.

In dat systeem wordt een evenlange

werkweek in vier langere dagen geperst

in plaatslandie te spreiden

over vijf.

Het is volgens Dermagne

ook beter dan deeltijdswerken.

Vooral vrouwen doen dat

met lagere salarissen en pensioenen

ook tot gevolg.

Hoeveel uren er dan

gewerkt zouden moeten worden

dat laat Dermagne in het midden,

maar hij verwijst naar experimenten in het VK

waar meer dan 60 bedrijven

zes maanden lang

een 32 uur werkweek installeerde.

Ook de Duitse industrie

vakbond IG-metaal voert strijd

voor zo'n kortere werkweek.

Dermagne lanceert binnenkort

een oproep aan bedrijven

om mee te stappen in het experiment.

Scenario dat niemand zal willen meewerken

omdat dan in tijden van arbeidskrapten

ook nog eens minder werk verzet wordt.

Dat draait Dermagne op zijn kop.

Misschien wordt het net makkelijker

om via een kortere werkweek

mensen aan te trekken, zegt-ie.

Voer voor discussie dus.

Voor wanneer?

Na de verkiezingen van volgend jaar.

Ofcours.

7

En dan nog interessant nieuws voor beleggers.

Volgens analisten van beurshuis Morgan Stanley

is een aandeel van Tesla eigenlijk

400 dollar waard

in plaats van maar 250.

Die stijging heeft de elektrische

autobouwer te danken

aan een supercomputer Dojo.

Tesla wil met Dojo-autos

ontwikkelen die volledig autonomen rijden.

Zo'n zelfrijdende auto's zijn commercial

verloopig nog geen groot succes.

Ze maken te veel fouten, bijvoorbeeld

als er onverwachte dingen gebeuren, zoals

wegenwerken.

Met de supercomputer Dojo, die meer data

kan verwerken, zou Tesla volgens

analisten een groot marktvoordeel

krijgen.

Een voordeel dat potentieel zo'n 10.000

miljard dollar waard is.

Dit is nog maar de vraag of Dojo die

hoge verwachtingen ook kan waarmaken.

Beleggers geloven er alvast wel in.

Die hebben het aandeel gisteren

ruim 10 procent hoger gestuurd.

En dat is helemaal niet slecht

op één dag.

Daarmee zit deze Dezeven er weer op.

Vind je wat je hier hoort, wel leuk.

Check dan eens abonnement.tijd.be

en neem een abonnement op de tijd.

Er loopt nu een back to work actie.

Daarmee lees je de tijd 1 maand voor

naar 1 euro.

En daarbovenop nog eens 6 maanden lang

met 50 procent korting.

En daarmee sturen je ook de Zeven

natuurlijk doen.

Zou ik zeggen, voor nu alvast een

fijne dag.

En tot morgen.

Dit was Dezeven met Bert Rijmen.

Productie door Lara Droussard

van op de redactie van de tijd.

Bedankt om te luisteren.

Morgen zijn we weer.

Tot dan.

En ze sloten mij direct aan

als zelfstandige.

Die tijd heb ik niet meer gezien,

maar ik ben nog altijd loodgieter.

Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.