De 7: 08/05 | Jasper D'hoore kijkt vooruit | 'Bpost-affaire toont aan dat Groen weinig heeft om mee uit te pakken' | 'In Turkije staat de democratie op het spel bij de verkiezingen'
De Tijd 5/8/23 - Episode Page - 17m - PDF Transcript
Polestar 3, de meest complete SUV voor het elektrische tijdperk.
Ontdek de volledig uitgeruste lounge-dissie op Polestar.com.
Welkom bij de Zeven van de Tijd.
Elke dag om 7 uur. Onze blik op de zaken in 7 punten.
Dit is Bert Rijmen.
Goeiemorgen, op maandag blikken we in de Zeven altijd vooruit naar de rest van de week.
Vandaag doen we dat met de chef politiek en economie hier bij de tijd Jasper Door.
Goeiemorgen, Jasper.
Goeiemorgen, Bert.
Belgische politiek om mee te beginnen krijgt minister van Overijdsbedrijven Peter Adde Sutter
daar deze week in de Kamer lastige vragen over B-Post.
Er is ook politiek nieuws uit het buitenland dat beaandacht trekt,
want zondag trekken de Turken naar de stembus.
Hoe belangrijk zijn die verkiezingen en hoe liggen de kaarten?
Intussen zijn we zelf ook zo wat een jaar voor de verkiezingen in eigen land.
Enkele politieke partijen houden deze week.
Kom gress, het is maandag 8 mei. Welkom.
Vanmorgen maakt het Nederlandse postbedrijf Post&L de resultaten bekend voor het eerste kwartaal.
Zo wat een halve week na B-Post bij ons benieuwd of ze daar in Nederland
net zoals hier ook minder winst hebben geboekt dan een jaar geleden.
Eind 2016 nog had B-Post zijn vizier op Post&L gericht.
Het is toen net niet tot een overname gekomen,
onder meer omdat de Nederlandse regering dat niet zag zitten.
Daar zullen ze vandaag al licht alles behalve, rauwig om zijn.
Nu B-Post in het oog van de storm is terechtgekomen.
Dat zullen de Nederlanders zich inderdaad niet beklagen.
Dat denk ik ook Bert.
Nu, één van de redenen waarom er in Nederland de tijds weinig steun was
voor die overname van Post&L,
dat feit dat de Belgische Overheid een meerderheid heeft in B-Post.
De Nederlanders, en zeker de toenmalige regering Rutte,
vreesde daar rond getonder.
En in België deden we daar toen allemaal wat lacherig over.
Nu, als je de heiza rond de misschien wel te dichte contacten
tussen de Belgische Overheid en B-Post ziet,
waardoor de werking van de markt wel licht werd verstort,
dan kun je achteraf alleen maar vaststellen
dat de Nederlandse skeptisch misschien wel op zijn plaats was.
Hij heeft natuurlijk alste maken met die Overheidsopdrachten
waarvoor B-Post te veel zou hebben aangerekend
en die twee kabinitaars van minister van Overheidsbedrijven
dus Sutter betaald door B-Post.
Mag de Sutter zich dan aan lastige vragen verwachten deze week in de kamer?
Ja, vermoedelijk wel, net zoals PS-Premier Pierre-Dermagne trouwens.
Uit een lang artikel in onze weekendkrant
bleek dat rond het krantencontract ook heel wat intens contact was
tussen de top van B-Post en de PS.
De vraag is of dat allemaal wat koscher was.
Nu, sowieso kunnen we grote vragen worden gesteld
rond tegelijk besturen heel dit dossier.
B-Post is een beursgenoteerd bedrijf
dat de Overheid als mederheidsaandeelhouder heeft
en dat dan ook nog eens met die Overheid moet gaan onderhandelen over contracten.
Het gaat dan onder meer over de bedeling van de kranten
waarvoor het subsidisch krijgt.
Ja, echt gezond is die situatie niet.
Je kunt echt wel de vraag stellen
of de Overheid iets te zoeken heeft in zo'n bedrijf.
Nu, je ziet, het huidige klimaat gaat natuurlijk zich niemand aan een verkoop wagen.
Nee, dat lijkt niet het moment, maar intussen zoals je aangift Jasper,
hoe groot is dan die schade voor de politiek?
Het ongemakkelijke sfeertje dat rond heel dit dossier hangt,
helpt niemand.
En het was vorige week vooral Petra de Zutter van Groen die in de klappen deelde.
Al zag ik dat zij nu van zich afbijt
door de mededering dat ze de kwijtting van de bestuurders wil uitstellen.
Dat zou betekenen dat eerst moet worden duidelijk gemaakt
dat die bestuurders en al die dossiers niet kan worden verweten.
Maar laat het ons nog even over Groen hebben.
Die partij stelt zich altijd strikt op als het gaat over deontologie.
En als dan blijkt dat mensen op je kabinet werken, zoals ik bij de Zutter,
die worden betaald door Beepost.
Terwijl zij daarvoor de bevoegde minister is, dan is dat toch moeilijk uit te leggen.
Ik weet wel dat het in het verleden ook bij andere ministers is gebeurd,
maar het blijft toch een vreemde praktijk.
Op zich gaat dit dossier het verschil niet maken voor Groen,
maar je kunt je toch wel al langer afvragen wat de partij in de regering zit te doen.
Het terugdraaien van de kernnetstap deed dit pijn.
En voor de rest hebben ze weinig om mee uit te pakken.
Veel vertrouwen is er al de partij op dit moment ook niet uit.
Er is soms wel wat plaagere gezegd dat de regeringsdeelname
net als 20 jaar geleden er zou toe kunnen leiden
dat de partij het parlement verdwijnt omdat ze de kiezenrempel niet haalt.
Ik denk dat bij Groen steeds meer mensen voor dat scenario begint te vrezen.
En er komen vanuit Nederland deze week nog meer cijfers waar beleggers naar uitkijken.
Dan A-Holteleisen bijvoorbeeld, die maken nu woensdag voor beurshundresultaten
bekend voor het eerste kwartaal.
Analisten rekenen daarbij op een organische omzetgroei
met 5,5 tot 5,6 procent miniem dus, zowel in Europa als in de VS.
Bij ons is A-Holteleisen de afgelopen weken
natuurlijk vooral in het nieuws geweest,
omdat van de stakingen bij de De Leisen winkels,
bij de grof Peter kan denken ze dat A-Holteleisen
daardoor in België 100 miljoen euro gemist heeft.
Hoe kijk jij Jasper naar dat sociaal conflict hangt samen
met de verzelfstandiging van de eigen De Leisen winkels?
De vakbonden zijn er met hun stakingen heel hard tegenaan gegaan
in de hoop dat De Leisen nog van koers zou veranderen.
Nu het bedrijf blijkt dat niet van plant te zijn.
En zoals je zegt, dit gaat over het verzelfstandigen van winkels
die De Leisen zelf uitbaat, niet over het ontslaan van mensen.
Op termijn moet dat voor De Leisen flexibeler werken mogelijk maken.
En het bedrijf is er blijkbaar van overtuigd
dat de beoogde veranderingen wel wat geld waard zijn.
Nu, zowel voor het bedrijf als voor de werknemers
lijkt het mijn beste dat ze aan tafel gaan zitten.
De vakbonden zullen moeten beseffen
dat de trend naar z'n standige winkels moeilijk te keren is.
De Leisen zal moeten snappen dat daarover terecht te zorgen zijn
bij het personeel.
Het Amerikaanse ministerie van Arbeid
die publiceer woensdag de inflatiescijfers van april.
Economen verwachten dat die inflatie stabiel is gebleven.
Op 5 procent wil dat zeggen en dat na een daling de maanden daarvoor keren.
Inflatie, dat dus zonder voeding en energie,
die zou wel wat gezakt zijn van 5,6 procent in maart naar 5,4 in april.
Kleine daling, minieme daling daar.
Jasper, we zijn nog lang niet aan die gewenste 2 procent inflatie
waar men altijd naar toe wil.
Nee, er was eind vorige week een nieuw Amerikaanse job rapport
en dat was veel beter dan verwacht.
De werkloosheid ligt historisch laag,
wat een ophaartse druk op de lonen zet,
waardoor een hoog risico op hoge inflatie blijft.
De Amerikaanse centrale bank, de FET,
beantwoordt, of heeft hij in hoge inflatie,
beantwoordt met verschillende renteverhogingen.
Die rente bedraagt nu 5,25 procent.
Daardoor wordt geld lenen duurder,
wat de economie moet gaan afkoelen.
Maar die rente staat nu op het hoogste punt sinds 2007
en de FET suggereerde zelf een pauze te gaan dovoeren
bij die renteverhogingen.
Nu, dat job rapport doet er aan twijfelen
of die er ook effectief gaat komen.
De inflatiescijfers van deze week
zullen dus een belangrijke indicatie zijn.
Verkiezingen dan?
Want volgende zondag vindt in Turkije
de eerste ronde plaats van de presidents- en parementsverkiezingen.
Eerste ronde, want als geen enkele presidentskandidaten
meer dan 50 procent van de stemmen krijgt,
volgt twee weken later een duel tussen de twee sterkste kandidaten.
En dat zijn alweer licht president Recep Tayyip Erdoğan
en zijn belangrijkste uitdager, de voorzitter van de oppositiepartij CHP,
Kemal Kilic, de Rollo-kandidaten.
Is dat eigenlijk van de verenigde oppositie?
Belangrijke verkiezingen Jasper in het jaar
dat de Turkse Republiek honderd jaar bestaat.
Zeker wel.
Voor Europa lijken het mezelfs de belangrijkste verkiezingen van het jaar.
Als de brug tussen Europa en de Arabische wereld
is Turkije een strategisch belangrijk land voor ons.
Als navoolidstaat en kandidaat lidstaat voor de Europese Unie
is het in principe een Europese bond genoeld.
Maar we weten allemaal dat president Erdoğan
bij momenten nogal onbetrouwbaar speels speelt met Europa.
Nu, in eerste plaats zijn dit natuurlijk
belangrijke verkiezingen voor de Turken zelf.
En je kunt echt wel zeggen
dat de Turkse democratie op het spel staat.
Erdoğan, die al jaren aan de macht is,
is steeds autoritairder geworden.
De oppositie wordt levenmoeilijk gemaakt.
De media wordt gemelk ofd.
En Erdoaans belangrijkste uitdager, Kilijtja Rouglu,
heeft beloofd komen af te maken met die hang naar autocratie
als hij verkozen wordt.
Wat zijn de verwachtingen volgens jou?
Dat is wat koffie te kijken.
Een kandidaat moet zoals gezegd 50 procent halen.
Anders komt er een tweede ronde.
Het is vooral geopend dat de verkiezingen eerlijk zullen verlopen.
Want het is geen geheim dat de AK-partij van Erdoğan
en het verleden geprobeerd heeft
de resultaat van bepaalde verkiezingen te benvloeden.
Toch gaan warneemers ervan uit
dat ondanks als die dreiging de oppositie
een behoorlijke kans maakt
om hij kom af te maken met Erdoğan
door de torenhoge Turkse inflatie
en het slecht aanpakken van de hulpverlening
na de aardbevingen in het oosten van het land
staat de presidentswaar onder druk.
Inderdaad, dat is intern voor Turkije.
Natuurlijk belangrijk, maar ook internationaal.
Geen politiek, wat zou zo'n andere president betekenen?
Dariazper Erdoğan heeft zich in de oorlog
tussen Rusant en Ukraine alvast proberen
op te werpen als bemiddelaar.
Zou een andere president dat anders doen?
De verwachting is dat Kilijsjaroulu
alzijds zou gaan halen
een stabielere partner zijn voor Europa en de navel.
Nu houdt Erdoğan de toetreding van Zweden
tot de navel tegen
omdat die in zijn ogen de koerden te veel beschermen.
Dat zou kunnen gaan veranderen.
Nu rond de oorlog in Ukraine
denk ik niet dat daar de grote omgekeer moet worden verwacht.
Turkije heeft sterk economische banden met de Russen
en ze willen daarom het land niet te veel voor het hoofd stoten.
Vergeet ook niet dat heel wat Russen
naar de Turkse reviëren op vakantie gaan elk jaar.
En zeker in Europa
voor hen minder, voor de Russen minder toegankelijk is geworden
is dat voor de Turken natuurlijk aantrekkelijk geld.
We herdenken deze week
ook het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa.
Vandaag onder meer bij ons al wel 8 mei geen officiële feestdag is.
De Russen doen dat morgen 9 mei
op de dag van de overwinning.
En zoals vorig jaar kijk de rest van de wereld dan wel naar Moskou
waar een militaire parade plaatsvindt
om die overwinning op Nazi Duitsland te herdenken.
Jaar geleden vroegen waren we zich af welke oorlogstaal
Putin zou hanteren, zou hij een mobilisatie afkondigen
uiteindelijk niet is gebeurd.
Maar nu klinkt een beetje dezelfde vraag.
Zijn de Russen dezelf verantwoordelijk voor
die vermenende aanslag met een drone
nog niet zo lang geleden op het Kremlin
was dat dan met de bedoeling om de eigen bevolking
op te ruien. Jasper, toch een beetje een viering in mineur voor Putin.
In enkele Russische regio's is de parade zelfs afgeschapt.
Ja, al zal dat niet zo zeer uitvrees zijn voor
Ukraineanse aanvallen.
Want de Ukrainers hebben eigenlijk weinig te winnen
bij het uitbreiden van de oorlog naar Russisch grondgebied.
Maar blijkbaar is het Kremlin wel bezorgd
om de reactie van de eigen bevolking.
Tot nog toe heeft Putin zijn economie behoorlijk
goed kunnen afschermen.
Maar toch beginnen de Russen steeds meer
de gevolgen van de oorlog te voelen
en de kinderen van de elite zitten
dat wel niet in het front.
De kinderen van heel wat gewone Russen natuurlijk wel
en meer gesnevelde soldaten betekent
al maar meer boze mensen.
Nu, een snelle Russische overwinning
op het front is uitgesloten.
Dus kan Putin alleen maar pokeren.
Zo zou hij erop kunnen gaan gokken
dat Donald Trump in 2025 opnieuw in Tweedehuis belandt.
Een vraag is,
dat zou dan gaan betekenen dat Amerikaanse steun
voor de Ukrainers zou afnemen.
Maar de vraag is of Putin nog wel die tijd heeft.
Hij probeert groot protest en afwachting
daarvan bij de bevolking te vermijden.
Het schrappen van die parades
zoals in dat opzicht wel interessant
blijkbaar maakt het Kremlin zich toch zorgen.
Zes.
Terug naar de politiek in Eigerland dan nu vrijdag
beginnen zowel OpenVld en VA
als groen aan een meerdaagscongres.
We zijn dan zo wat een jaar voor de verkiezingen
federale, gewest en Europese verkiezingen
en enkele maanden later.
Dan nog eens gemeenteraadsverkiezingen in 24.
Wat verwacht jij van die partijkcongres, Jasper?
Ja, wat je ervan mag verwachten zeker.
Beloof dus over belastingverlagingen,
stoere maatregelen rond werklozen
of creëten dat de rijke zwaarderblast
moeten worden.
Terwijl het eigenlijk toch wat meer zou mogen zijn.
De oorlog in Ukraine en de toenemende
spanningen met China
doen ons beseffen dat de wereld
voor Europa toch een stuk onveiliger is
dan we tot voor kortdachten.
En door de klimaatdigitalisering
en de klimaatomslag
staan we ook voor een grote economische onwendeling.
Ik zou graag van de Belgische politie
horen hoe we daarmee omgaan.
En dus proberen we dat debat
maar een beetje zelf aan te zwengelen
waar het misschien meer over zou moeten gaan.
Reeks in onze krant, Jasper,
dit weekend gelanceerd, wat dit land nodig heeft,
wat is de bedoeling?
Om mee te kunnen in de wereld van morgen
heb je een sterk economie nodig.
Dat betekent dat je de vergroening
en de digitalisering moet omarmen
en dat er hiervoor moet zorgen
dat zoveel mogelijk mensen aan het werk gaan.
Daarvoor moet je nadenken over ons belastingsysteem
over het activeren van mensen die niet werken
over de efficiëntie van de staat
over het onderwijs en eigenlijk ook over onze zorg.
Nu, het is exact dat
dat wij in vijf afleveringen
in onze weekendkrant proberen te doen.
Oké, en deze week komt er trouwens
nog een podcast bij Jasper Morgen.
Dinsdag komt de eerste aflevering online
van wat dit land nodig heeft, de podcast.
Dan vijf debatten zijn dat over
de dingen die al noemden, economie, werk,
onderwijs, gezondheidszorg.
We hebben dan telkens experts, bedrijfsleiders,
mensen uit de sector.
We hebben nu ook een afsluitende
opinie door Isabel Albers,
de algemeen hoofdredacteur
hier bij de Tijd en Le Côte
beluisteren op alle podcastplatformen
en natuurlijk ook op tijd.be
of in onze app.
De hoogstad, bubbenie.
Nu terug even naar de 7 dan
met als afsluiter vandaag
Jasper de Koers,
de TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV-TV
De afsluiter vandaag, Jasper de Koers,
de Giro d'Italia, de renners zijn er al
vorige week zaterdag aan begonnen
maar ook deze week en nog de 2 volgende
weken zullen de Belgische wieler
liefhebbers ongetwijfeld de prestaties
volgen van Remco Evenepoel,
die won de openingstijter.
Het beheelt ook gisteren zijn roze trui.
Veel Belgen hopen dat die ook zal behouden.
Delia die hoop, Jasper.
Ik heb hier bij een vorige passage best
wat mensen boos gemaakt door
Mathieu van der Poel te verkiezen
Ik vrees dat ik weer wat mensen ga kwaad krijgen.
Ik ben al jaren lang groeten van
Geraint Thomas, van die Neos
en die probeert ook het roze
te veroveren.
Ik genet Remco natuurlijk van
ganser harte, maar
in alle stilte supporter ik nog iets
harder voor Thomas.
Ik stuur alle boze reacties door, Jasper.
Oké.
Daarmee zit deze eerste de 7
van deze weken op. Dankjewel voor je inzicht
en Jasper Doren. Graag gedaan, Bert.
Een fijne dag voor iedereen en tot morgen.
Dit was de 7
met Bert Reime.
Met meer dan 100.000 zijn ze.
De België die al kozen voor
puur elektrisch rijden.
Puur, omdat het beter is voor het
klimaat. Puur, omdat
het zuiver rijplezier is.
Test de Polestar 2
en beleef hoe puur
elektrisch rijden voelt voor jou.
Maak makkelijk een afspraak
op Polestar.com
Machine-generated transcript that may contain inaccuracies.
Op maandag blikken we in De 7 altijd vooruit naar de rest van de week.
Vandaag doen we dat met de Chef Politiek en Economie hier bij De Tijd, Jasper D'hoore .
Waar hebben we het met hem over?
Krijgt minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter daar deze week lastige vragen over Bpost?
Er is deze week ook politiek nieuws uit het buitenland dat de aandacht trekt. Want zondag trekken de Turken naar de stembus. Hoe belangrijk zijn die verkiezingen en hoe liggen de kaarten?
Intussen zijn we zelf ook zowat een jaar voor de verkiezingen in eigen land. Enkele politieke partijen houden deze week een congres.
Host: Bert Rymen
Productie: Joris Vanderpoorten
Vind je wat je hier hoort wel leuk?
Neem dan een abonnement op De Tijd.
Zo heb je elke dag volledige toegang tot het nieuws en de analyse van de experten hier op de redactie.
Check zeker eens het kennismakingsaanbod.
Dat vind je op abonnement.tijd.be
See omnystudio.com/listener for privacy information.